Soạn bài Bầy chim chìa vôi| Văn 7 kết nối tri thức

1. Soạn bài Bầy chim chìa vôi: Trước khi đọc 

Hãy chia sẻ về một trải nghiệm đẹp trong tuổi thơ của em. Ghi lại một số từ ngữ nhằm diễn tả cảm xúc của em khi nghĩ đến trải nghiệm đó.

Phương pháp giải:

Hãy nhớ lại rồi chia sẻ về trải nghiệm đẹp của tuổi thơ em với những gợi ý dưới đây:

- Kỉ niệm ấy là gì?

- Kỉ niệm ấy em cùng trải qua với người nào?

- Kỉ niệm ấy để lại trong em những cảm xúc và suy nghĩ như thế nào?

Lời giải chi tiết:

- Kỉ niệm ấy là: cùng các bạn của mình đi thả diều, chơi ô ăn quan, chơi lò cò, là lúc cùng với các bạn nghịch ngợm và phá phách trên con đường làng

- Kỉ niệm ấy em cùng trải qua với những người bạn, người thân

- Cảm xúc và suy nghĩ: tràn ngập trong sự xúc động, bồi hồi, một cảm giác vô cùng hạnh phúc được lan truyền, bất giác em tự mỉm cười vì phần kí ức ấy.

2. Soạn bài Bầy chim chìa vôi: Đọc văn bản 

2.1 Nội dung của cuộc trò chuyện giữa hai anh em Mên và Mon vào lúc nửa đêm. 

- Nội dung của cuộc trò chuyện giữa hai anh em Mên và Mon lúc vào nửa đêm là: trời mưa to, nước sông cũng dâng cao ngập bãi sông, hai anh em Mên và Mon rất lo lắng cho những chú chim chìa vôi non có thể sẽ bị chết đuối.

2.2 Chi tiết nào được lặp lại ở trong những lời nói của nhân vật Mon? 

- Chi tiết được lặp lại ở trong những lời nói của nhân vật Mon đó là: “anh bảo”. Chi tiết đó được lặp lại 4 lần đi kèm với nhiều dữ kiện: mưa to không, bãi cát giữa sông đã ngập chưa, nước sông lên có to không, những con chìa vôi.

2.3 Thói quen làm tổ và đẻ trứng của bầy chim chìa vôi tại bãi sông quê Mên và Mon. 

- Thói quen làm tổ và đẻ trứng của bầy chim chìa vôi ở bãi sông quê đó là: vào mùa cạn, những đám rong héo đang dần làm thành một lớp đệm ở trên cát, những con chim chìa vôi bay ra phía bãi cát đẻ trứng.

2.4 Bầy chim chìa vôi non có kịp bay vào bờ hay không? 

Dự đoán có 2 trường hợp:

Trường hơp 1: bầy chim chìa vôi non có thể bay được vào bờ - chúng an toàn.

Trường hợp 2: bầy chim chìa vôi non không thể bay được vào bờ - chúng sẽ chết.

2.5 Chú ý vào cử chỉ và lời nói của nhân vật Mên. 

- Cử chỉ cùng lời nói của nhân vật Mên: dứt khoát và người lớn.

>> Xem thêm: Soạn văn 7 đầy đủ và chi tiết theo chương trình sách mới        

2.6 Khung cảnh bãi sông ở trong buổi bình minh.  

- Khung cảnh bãi sông ở trong buổi bình minh: khi ánh bình minh đang rọi sáng những hạt mưa trên mặt sông thì một cảnh tượng tựa như huyền thoại hiện ra, từ mặt nước những cánh chim bé nhỏ và ướt át đột ngột bứt khỏi dòng nước khổng lồ mà bay lên.

2.7 Cuộc “cất cánh” của bầy chim chìa vôi non ở đây có đúng với dự đoán của em hay không?  

- Cuộc “cất cánh” của bầy chim chìa vôi non đã diễn ra thành công và hạ xuống bên một lùm dứa dại bờ sông dù trước đó có duy nhất một chú chim.

- Có 2 trường hợp:

Trường hợp 1: đúng như dự đoán là chúng thành công.

Trường hợp 2: không như dự đoán là chúng thất bại.

2.8 Cảm xúc của hai nhân vật Mên và Mon khi quan sát được bầy chim chìa vôi non bay lên. 

- Cảm xúc của hai nhân vật Mên và Mon lúc quan sát bầy chim chìa vôi non bay lên: tất cả vụt im lặng, hai đứa đứng mà không nhúc nhích, xúc động tới phát khóc khi thấy được bầy chim non bay lên và hạ cánh an toàn ở bên một lùm dứa dại bờ sông.

Khóa học DUO cung cấp cho các em nền tảng kiến thức vững chắc, bứt phá điểm 9+ trong mọi bài kiểm tra trên lớp.

3. Soạn bài Bầy chim chìa vôi: Sau khi đọc 

3.1 Câu 1 trang 16 SGK Văn 7 kết nối tri thức tập 1 

 Em hãy xác định đề tài cùng với ngôi kể của truyện Bầy chim chìa vôi.

Lời giải chi tiết:

Đề tài là trẻ em

Ngôi kể là ngôi thứ ba

3.2 Câu 2 trang 16 SGK Văn 7 kết nối tri thức tập 1

Chỉ ra đâu là lời của người kể chuyện và đâu là lời của nhân vật ở trong đoạn văn sau:

Lời giải chi tiết:

Lời của người kể chuyện đó là: “Khoảng hai giờ sáng Mon tỉnh giấc. Nó xoay mình sang phía anh nó, thì thào gọi”; “Thằng Mên hỏi lại, giọng nó ráo hoảnh như đã thức dậy từ lâu lắm rồi”

Lời của nhân vật đó là: “- Anh Mên ơi, anh Mên!”; “- Gì đấy? Mày không ngủ à?”

3.3 Câu 3 trang 16 SGK Văn 7 kết nối tri thức tập 1

Điều gì đã khiến hai anh em Mên, Mon lo lắng khi thấy mưa to và nước đang dần dâng cao ngoài bãi sông? Chi tiết nào đã thể hiện rõ nhất điều đó.

Lời giải chi tiết:

- Điều khiến cho hai anh em Mên, Mon lo lắng khi thấy mưa to và nước đang dần dâng cao ngoài bãi sông: Những con chim chìa vôi non có thể sẽ bị chết đuối.

- Chi tiết thể hiện: Cuộc trò chuyện giữa hai anh em Mên, Mon vào lúc hai giờ sáng; Câu nói của Mon: “Em sợ những con chim chìa vôi bị chết đuối mất” và Câu trả lời của Mên: “Tao cũng sợ”.

3.4 Câu 4 trang 16 SGK Văn 7 kết nối tri thức tập 1

Trong cuộc trò chuyện trong phần (2), Mon nói với Mên về những chuyện gì? Nội dung của cuộc trò chuyện ấy giúp em cảm nhận được những nét tính cách gì ở nhân vật Mon?

Lời giải chi tiết:

- Mon đã nói với Mên về việc mình lấy trộm con cá bống của bố để thả nó vào chỗ cống sông, Mon rủ Mên ra sông để mang chúng ra bờ.

- Nội dung của cuộc trò chuyện ấy giúp em cảm nhận được những nét tính cách của nhân vật Mon đó là: trong sáng, hồn nhiên và rất yêu thương loài vật.

3.5 Câu 5 trang 16 SGK Văn 7 kết nối tri thức tập 1

Nêu một vài chi tiết miêu tả nhân vật Mên trong phần (3). Em hãy dựa vào những chi tiết đó để khái quát về tính cách của nhân vật Mên.

Lời giải chi tiết:

- Một vài chi tiết miêu tả về nhân vật Mên trong phần (3):

“Chứ còn sao - Lúc này giọng thằng Mên tỏ vẻ rất người lớn”

“Phải kéo vào bến chứ, không thì chết…”

Thằng Mên quấn cái dây buộc đò vào người nó và gò lưng kéo.

“Thằng Mên nói và ngồi thụp xuống. Nó căng mắt nhìn sát mặt sông...

- Tính cách của nhân vật Mên: sống rất có trách nhiệm, biết suy nghĩ thấu đáo, lại giàu tình yêu thương loài vật…

3.6 Câu 6 trang 16 SGK Văn 7 kết nối tri thức tập 1

Khi đọc đoạn văn miêu tả về khung cảnh bãi sông trong buổi bình minh, em có ấn tượng nhất đối với chi tiết nào? Tại sao?

Lời giải chi tiết:

- Chi tiết: Và bây giờ bầy chim đã bay lên. Mặt trời như lên nhanh hơn mọi ngày và mưa đã đột ngột tạnh hẳn.

- Vì: Chi tiết ấy đã cho thấy được sức sống mãnh liệt của bầy chim chìa vôi, vẻ đẹp của thiên nhiên phía sau cơn mưa.

3.7 Câu 7 trang 16 SGK Văn 7 kết nối tri thức tập 1

Trong đoạn kết của truyện, Mên và Mon hình như không hiểu rõ tại sao mình lại khóc. Em hãy giúp các nhân vật lí giải về điều ấy.

Lời giải chi tiết:

Mên và Mon đã khóc khi nhìn thấy bầy chim chìa vôi có thể cất cánh bay lên, đó chính là giọt nước mắt của niềm vui và hạnh phúc.

4. Kết nối đọc viết trang 17 SGK Văn 7/1 kết nối tri thức

Đề bài: Viết một đoạn văn (khoảng 5 - 7 câu) kể lại sự việc bầy chim chìa vôi bay ra khỏi bãi sông bằng lời của một trong hai nhân vật chính Mon hoặc Mên (viết theo ngôi kể thứ nhất).

Lời giải chi tiết:

Bài tham khảo 1:

Bầy chim đã bay lên, tôi thấy rằng mặt trời như lên nhanh hơn mọi ngày và mưa cũng đột ngột tạnh hẳn. Bỗng có một con chim đuối sức và bị rơi xuống như một chiếc lá. Tôi và anh Mên hết sức lo lắng và hồi hộp. Nhưng rồi khi đôi chân mảnh dẻ và run rẩy của con chim non ấy chạm vào mặt sông thì đôi cánh của nó bỗng đập một nhịp quyết định, tấm thân bé bỏng của nó cũng vụt bứt ra khỏi dòng nước và bay lên trên cao. Tôi im lặng như đang nín thở, chỉ còn tiếng đập cánh quyết liệt của bầy chim non. Chúng đã thực hiện xong mộ chuyến bay đầu tiên quan trọng nhất ở trong đời. Cuối cùng chúng đã hạ xuống ở bên một lùm dứa dại bờ sông, hai anh em tôi vẫn đứng đó không nhúc nhích.

Bài tham khảo 2:

Tôi cùng với anh Mên đứng một bên nhằm quan sát quá trình những con chim chìa vôi non bay lên trên cao. Khi bình minh lên soi sáng những hạt cát ở ven sông thì những cánh chim chìa vôi non bé bỏng và ướt át bứt ra khỏi mặt nước, dương cao đôi cánh của mình bay lên trời cao. Chúng tới phần cao nhất của dải cát, nhảy lò cò ở trên đôi chân mảnh dẻ chưa thực sự cứng cáp. Sau một quá trình ấy thì cuối cùng những chú chim chìa vôi non cũng đã bay lên bầu trời. Đột nhiên, một chú chim chìa vôi non bị mất đà do đuối sức, đôi cánh của nó bỗng dừng lại, rơi như một chiếc lá, thế nhưng nó vẫn rất kiên cường dùng sức lực của chính mình để có thể bay lên hòa mình với bầy đàn. Cuối cùng bầy chim non đã thực hiện xong được chuyến bay quan trọng đầu tiên ở trong cuộc đời mình.

Bài tham khảo 3:

Tôi và anh Mên đứng nhìn về phía bầy chim chìa vôi non đang bay lên cao. Khi bình minh đã đủ để có thể soi rọi những hạt mưa trên mặt sông, cũng là lúc mà dòng nước khổng lồ đã nuốt chửng hết phần còn lại của bãi cát. Những cánh chim chìa vôi bé bỏng bị ướt át bứt ra khỏi mặt nước, dương cao đôi cánh của mình mà bay lên trời cao. Anh em tôi cũng đứng lặng yên không nói một câu nào. Từ chiều qua, nước đã dâng lên khá nhanh. Nước dâng lên tới đâu, chim bố và chim mẹ lại dắt bầy con tránh nước tới đó. Những chú chim nhảy tới bên phần cao nhất của dải cát, nhảy lò cò ở trên những đôi chân mảnh dẻ chưa thực sự cứng cáp. Bỗng một con chim bị đuối sức. Đôi cánh của nó cũng dừng lại, rơi như một chiếc lá, thế nhưng nó vẫn vô cùng kiên cường dùng hết sức lực của chính bản thân mình để có thể bay lên hòa mình với bầy đàn. Tôi vui mừng vì bầy chim non đã có thể thực hiện được chuyến bay quan trọng nhất của cuộc đời mình.

Bài tham khảo 4:

Tôi và thằng Mon đã đứng đó ngắm nhìn bầy chim bay lên cao. Chúng dương đôi cánh bay thẳng lên trời xanh. Chứng kiến cảnh ấy, tôi đã thở phào nhẹ nhõm. Còn thằng Mon thì nhìn tôi mà mỉm cười. Chiều qua, nước đã dâng lên nhanh hơn nhiều. Nước dâng lên tới đâu, chim bố và chim mẹ lại lại dẫn bầy con tránh nước tới đó. Cứ thế, chúng tiến tới phần cao nhất của dải cát. Chúng nhảy lò cò ở trên những đôi chân mảnh dẻ chưa đủ sự cứng cáp. Bỗng nhiên, tôi nhìn thấy một chú chim con đang bị đuối sức. Con chim mẹ đã xòe rộng đôi cánh gần bên đứa con rồi kêu lên. Nó dùng hết sức lực, bứt ra khỏi dòng nước sau đó bay lên cao hơn cả lần cất cánh đầu tiên tại bãi cát. Hai anh em tôi vẫn đứng yên lặng ở đó nhìn theo bóng chúng bay đi.

Trên đây là toàn bộ phần Soạn bài Bầy chim chìa vôi của tác giả Nguyễn Quang Thiều đầy đủ, chi tiết. Văn bản đã để lại cho người đọc về nghệ thuật và nội dung vô cùng độc đáo. Văn bản cũng là một bài học cuộc sống, dạy các em nhỏ về cách yêu thương những loài độc vật, đồng nghĩa với việc những công dân tương lai cần phải mang một tấm lòng nhân ái để có thể bảo vệ từng thứ nhỏ bé nhất ở trên thế giới này.

Ngoài bài soạn này ra, khi muốn tham khảo bất cứ bài soạn nào khác có trong chương trình ngữ văn THCS nói riêng hoặc những bài soạn của những môn học khác nói chung, các em cần truy cập nhanh vào website của VUIHOC là vuihoc.vn để có thể đăng ký khoá học một cách nhanh chóng và được giải đáp những thắc mắc trực tiếp từ các thầy cô giáo đáng yêu và nhiệt huyết của VUIHOC nhé!