Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 21| SGK Ngữ Văn lớp 6 kết nối tri thức

Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 21 SGK Ngữ Văn lớp 6 kết nối tri thức

1. Câu 1 trang 21 SGK Ngữ Văn lớp 6 tập 2 kết nối tri thức

Em hãy thực hiện cuộc thảo luận về đặc điểm của truyền thuyết và hoàn thiện bảng theo mẫu sau:

2. Câu 2 trang 21 SGK Ngữ Văn lớp 6 tập 2 kết nối tri thức

Sưu tầm một số bản kể khác của các truyền thuyết đã học. So sánh và nêu nhận xét về sự giống và khác nhau (sự kiện, chi tiết...) giữa các bản kể.

Câu trả lời chi tiết:

Để sưu tầm và so sánh các câu chuyện khác nhau của các truyền thuyết, chúng ta có thể chọn những truyền thuyết quen thuộc như Sơn Tinh - Thủy Tinh , Thánh Gióng hoặc An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy . Dưới đây là một ví dụ phân tích:

- Sơn Tinh - Thủy Tinh:

+ Bản kể 1: Sơn Tinh, Thủy Tinh đến cầu hôn Mị Nương, vua Hùng yêu cầu sính lễ gồm voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao. Sơn Tinh đến trước, lấy được Mị Nương. Thủy Tinh nổi giận, dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng thất bại, phải rút lui.

+ Bản kể 2: Nội dung tương tự nhưng lễ lễ có thêm các chi tiết cụ thể hơn về số lượng, thời gian, và mô tả cảnh chiến đấu giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh chi tiết hơn, nhấn mạnh vào sức mạnh phi thường của Sơn Tinh.

⇒ So sánh giữa 2 bản kể:

+ Giống nhau: Nội dung chính về cuộc chiến giữa hai nhân vật, việc Sơn Tinh thắng và Thủy Tinh thua.

+ Khác nhau: Một số chi tiết về lễ lễ và cách miêu tả trận chiến. Một bản biểu tượng nhấn mạnh, một bản khác có thể hóa học yếu tố tiền ảo.

- Thánh Gióng:

+ Bản kể 1: Gióng được sinh ra sau khi mẹ Gióng thấy một dấu chân lớn kỳ lạ và ướm chân vào nó, lớn lên phi bình thường, đánh thắng giặc Ân, sau đó cưỡi bay về trời. Câu chuyện kết thúc bằng việc dân tôn giáo Gióng như một vị thần.

+ Bản kể 2: Thánh Gióng có được thêm các chi tiết về những lần lớn nhanh thần kỳ, cảnh chế tạo áo giáp, ngựa sắt và mô tả trận đấu chi tiết hơn. Một số câu kể còn thêm yếu tố sông núi mở đường cho Gióng khi cưỡi ngựa bay lên trời.

⇒ So sánh giữa 2 bản kể:

+ Giống nhau: Cốt truyện chính

+ Khác nhau: Một số chi tiết về quá trình chuẩn bị vũ khí và cảnh chiến đấu được mô tả chi tiết hơn một số câu kể.

>> Xem thêm: Soạn văn 6 kết nối tri thức 

3. Câu 3 trang 21 SGK Ngữ Văn lớp 6 tập 2 kết nối tri thức

Tìm hiểu, giới thiệu một số tác phẩm thơ hoặc vở kịch thể hiện nội dung truyện Thánh Gióng và nội dung truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh.

Câu trả lời chi tiết:

- Tác phẩm thơ thể hiện nội dung truyện “Thánh Gióng” 

“Nhớ xưa thứ sáu Hùng Vương

Hai mươi tám tướng, tướng cường nữ nhung

Xăm thượng cậy thế khoe hùng

Quân sang đóng chật một vùng Vũ Ninh.

Trời cho thánh tướng giáng sinh

Giáng về Phù Đổng ẩn hình ai hay

Mới lên ba tuổi thơ ngây

Nghe vua cầu tướng ngày rày ra quân

Gọi sứ phán bảo ân cần

Roi vàng ngựa sắt để bình tức thì

Thánh vương khi ấy ra uy

Nửa chiều sấm sét, tức thì giặc tan.

Áo nhung cởi lại Linh San

Thoắt đã thoát nợ trần hoàn lên tiên.

Giúp vua dẹp nước đã yên

Quốc dân hương lửa ức niên phụng thờ.”

(Bài hát dân gian Hội Gióng)

Duy nhất khóa học DUO tại VUIHOC dành riêng cho cấp THCS, các em sẽ được học tập cùng các thầy cô đến từ top 5 trường chuyên toàn quốc. Nhanh tay đăng ký thôi !!!!

- Tác phẩm thơ thể hiện nội dung truyện “Sơn Tinh, Thủy Tinh” 

Chuyện Sơn Tinh, Thủy Tinh

“Lại nghe trong thủa Lạc Hùng

Mị Châu có ả tư phong khác thường,

Gần xa nức tiếng cung trang.

Thừa lòng ai kẻ đông sàng sánh vai?

Bỗng đâu vừa thấy hai người,

Một Sơn Tinh với một loại Thủy Tinh,

Cầu hôn đều gửi tất thành,

Hùng Vương mới phán sự tình một hai.

Sính nghi ước kịp ngày mai,

Ai mau chân trước, định lời hứa anh.

Trống lầu vừa mới tan canh,

Kiệu hoa đã thấy Sơn Tinh chực ngoài.

Ước sao lại cứ như lời,

Xe loan trăm cỗ đưa người nghi gia.

Cung đàn tiếng địch xa xa,

Vui về non Tản, oán ra bể Tần.

Thủy Tinh lỡ bước chậm chân,

Đùng đùng nổi giận, đem ân làm thù.

Mưa tuôn gió thổi mịt mù,

Ào ào rừng nọ, ù ù núi kia,

Sơn thần hỏa phép cũng ghê,

Lưới giăng dòng Nhị, phen che ngàn Đoài.

Núi cao sông cũng còn dài,

 Năm năm báo oán, đời đời đánh ghen.

(Trích “Đại Nam quốc sử diễn ca”) 

Sơn Tinh, Thủy Tinh

I

Ngày xưa, khi rừng mây u ám

Sông núi còn vang um tiếng thần,

Con vua Hùng Vương thứ mười tám,

Mỵ Nương, xinh như tiên trên trần.

Tóc xanh viền má hây hây đỏ,

Miệng nàng hé thắm như san hô,

Tay ngà trắng nõn, hai chân nhỏ:

Mê nàng, bao nhiêu người làm thơ.

Hùng Vương thường nhìn con yêu quá,

Chắp tay ngẩng lên giời tạ ân;

Rồi cười bảo xứng ngôi phò mã,

Trừ có ai ngang vì thần nhân.

Hay đâu thần tiên đi lấy vợ!

Sơn Tinh, Thuỷ Tinh lòng tơ vương,

Không quản rừng cao, sông cách trở,

Cùng đến Phong Châu xin Mỵ Nương.

Sơn Tinh có một mắt ở trán,

Thuỷ Tinh râu ria quăn xanh rì.

Một thần phi bạch hổ trên cạn,

Một thần cưỡi lưng rồng uy nghi.

Hai thần bên cửa thành thi lễ,

Hùng Vương âu yếm nhìn con yêu.

Nhưng có một nàng mà hai rể,

Vua cho rằng thế cũng hơi nhiều!

Thuỷ Tinh khoe thần có phép lạ,

Dứt lời, tay hất chòm râu xanh,

Bắt quyết hồ mây to nước cả,

Dậm chân rung khắp làng gần quanh.

Ào ào mưa đổ xuống như thác,

Cây xiêu, cầu gãy, nước hồ reo,

Lăn, cuốn, gầm, lay, tung sóng bạc,

Bò, lợn, và cột nhà trôi theo.

Mỵ Nương ôm Hùng Vương kinh hãi.

Sơn Tinh cười, xin nàng đừng lo,

Vung tay niệm chú. Núi từng dải,

Nhà lớn, đồi con lởm chởm bò

Chạy mưa. Vua tuỳ con kén chọn.

Mỵ Nương khép nép như cành hoa:

“Con đây phận đào tơ bé mọn,

Nhân duyên cúi để quyền mẹ cha!”

Vua nghĩ lâu hơn bàn việc nước,

Rồi bảo mai lửa hồng nhuốm sương,

Lễ vật thần nào mang đến trước,

Vui lòng vua gả nàng Mỵ Nương.

II

Bình minh má ửng đào phơn phớt,

Ngọc đỏ rung trên đầu lá xanh.

Ngọn liễu chim vàng ca thánh thót,

Ngự giá Hùng Vương lên mặt thành.

Mỵ Nương bên lầu son tựa cửa,

Rèm ngọc lơ thơ phủ áo hồng.

Cánh nhạn long lanh vờn ánh lửa,

Mê nàng, chim ngẩn lưng giời đông.

Rừng xanh thả mây đào man mác,

Sơn Tinh ngồi bạch hổ đi đầu

Mình phủ áo bào hồng ngọc dát,

Tay ghì cương hổ, tay cầm lau.

Theo sau năm chục con voi xám

Hục hặc, lưng cong phủ gấm điều,

Tải bạc, kim cương, vàng lấp loáng,

Sừng tê, ngà voi và sừng hươu.

Hùng Vương trên mặt thành liễu rủ,

Hớn hở thần trông, thoáng nụ cười.

Thần suốt đêm sao dài không ngủ,

Mày ngài, mắt phượng vẫn còn tươi.

Sơn Tinh đến lạy chào bên cửa,

Vua thần ngự đón nàng Mỵ Nương.

Lầu son nàng ngoái trông lần lữa,

Mi xanh lệ ngọc mờ hơi sương.

Quỳ lạy cha già lên kiệu bạc,

Thương người, thương cảnh xót lòng đau.

Nhìn quanh, khói tỏa buồn man mác,

Nàng kêu: “Phụ vương ơi! Phong Châu!”

Kiệu nhỏ đưa nàng đi thoăn thoắt,

Hùng Vương mơ, vịn tay bờ thành.

Trông bụi hồng tuôn xa, xa lắc,

Mắt nhòa lệ ngọc ngấn đầm quanh…

Thoảng gió vù vù như gió bể,

Thuỷ Tinh ngồi trên lưng rồng vàng.

Yên gấm tung dài bay đỏ chói,

Mình khoác bào xanh da trời quang.

Theo sau cua đỏ và tôm cá,

Chia đội năm mươi hòm ngọc trai,

Khập khiễng bò lê trên đất lạ,

Trước thành tấp tểnh đi hàng hai.

Hùng Vương mặt rồng chau ủ rũ,

Chân trời còn phảng bóng người yêu,

Thuỷ Tinh thúc rồng đau kêu rú,

Vừ uất vì thương, vừa bởi kiêu.

Co hết gân, nghiến răng, thần quát:

“Giết! Giết Sơn Tinh hả hờn ta!”

Tức thời nước sôi reo như thác,

Tôm cá quăng ngọc trai mà hoa.

III

Sơn Tinh đang kèm theo sau kiệu,

Áo bào phơ phất nụ cười bay.

(Vui nhỉ mê ai xinh, mới hiểu)

Thần trông kiệu nhỏ, hồn thêm say.

Choàng nghe sóng vỗ, reo như sấm,

Bạch hổ dừng chân, lùi, vểnh tai.

Mỵ Nương tung bức rèm đỏ thắm,

Sơn Tinh trông thấy càng dương oai.

Sóng cả gầm reo lăn như chớp,

Thuỷ Tinh cưỡi lưng rồng hung hăng.

Cá voi quác mồm to muốn đớp,

Cá mập quẫy đuôi cuồng nhe răng.

Càng cua lởm chởm giơ như mác;

Tôm kềnh chạy quắp đuôi xôn xao.

Sơn Tinh hiểu thần ghen, tức khắc

Niệm chú, đất nẩy vù lên cao.

Hoa tay thần vẫy hùm, voi, báo.

Đuôi quắp, nhe nanh, giơ vuốt đồng,

Đạp long đất núi, gầm xông xáo,

Máu vọt phì reo muôn ngấn hồng.

Mây đen hăm hở bay mù mịt,

Sấm ran, sét động nổ loè xanh.

Tôm cá xưa nay im thin thít,

Mở quác mồm to kêu thất thanh.

Mỵ Nương kinh hãi ngồi trong kiệu,

Bỗng chợt nàng kêu mắt lệ nhoà.

(Giọng kiêu hay buồn không ai hiểu,

Nhưng thật dễ thương): “Ô! Vì ta!”

Thuỷ Tinh năm năm dâng nước bể,

Đục núi hò reo đòi Mỵ Nương.

Trần gian đâu có người dai thế,

Cũng bởi thần yêu nên khác thường!

(4-1933 - Nguyễn Nhược Pháp)

4. Câu 4 trang 21 SGK Ngữ Văn lớp 6 tập 2 kết nối tri thức

Theo em, vì sao hội thi thể thao trong nhà trường phổ thông thường đặt tên là Hội khỏe Phù Đổng?

Câu trả lời chi tiết:

Theo em hội thi thể thao trong nhà trường phổ thông thường được gọi là Hội khỏe Phù Đổng vì những lý do sau:

- Biểu tượng sức mạnh và ý chí vượt khó:  Phù Đổng Thiên Vương là nhân vật trong truyền thuyết Việt Nam, đại diện cho sức mạnh phi thường và tinh thần cường cường của dân tộc. Từ một cậu bé nhẹ nhàng yếu ớt, Gióng đã vươn lên thành anh hùng, bảo vệ quê hương. Hội khỏe Phù Đổng mang tên nhân vật này giúp học sinh rèn luyện năng lực, vượt qua thử thách, phát triển toàn diện.

- Tinh thần yêu nước và đoàn kết: Thánh Gióng không chỉ là biểu tượng của sức mạnh mà còn có thể hiện lòng yêu nước và tinh thần đoàn kết vì mục tiêu cao cả. Hội khỏe Phù Đổng nhấn mạnh học sinh thi đấu thể thao không chỉ để tranh đấu mà còn để giao lưu, gắn kết với nhau, học hỏi ý chí và tinh thần đồng đội.

- Giáo dục truyền thống lịch sử, văn hóa: Việc đặt tên Hội khỏe theo nhân vật lịch sử giúp học sinh nhớ về truyền thống văn hóa dân tộc, giữ nền móng và phát huy các giá trị lịch sử thông qua hoạt động ý nghĩa.

- Khuyến khích rèn luyện sức khỏe: Câu chuyện về Thánh Gióng cũng gửi tinh thông điệp về Hội khỏe Phù Đổng, với cái tên mang ý nghĩa sâu sắc, không chỉ là sân chơi thể thao mà còn là cách giáo dục thế hệ trẻ về giá truyền thống và tinh thần dân tộc.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết Soạn bài Củng cố, mở rộng trang 21 trong sách giáo khoa Ngữ văn Kết nối tri thức lớp 6 . Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính của bài học cũng như trau dồi được thêm nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Ai ơi mồng 9 tháng 4
• Viết bài văn thuyết minh thuật lại một sự kiện
• Kể lại một truyền thuyết