Soạn bài: Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi| SGK Ngữ Văn lớp 7 tập 2 Chân trời sáng tạo

1. Soạn bài: Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi: Phần chuẩn bị đọc

1.1 Em hãy tìm hiểu về những nét ở nhà thơ Anh Ngọc 

• Tiểu sử tác giả:

- Anh Ngọc ( sinh năm 1943), tên thật của ông là Nguyễn Đức Ngọc

- Quê thực ở xã Nghi Trung, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An.

- Ông tốt nghiệp khoa Ngữ văn Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội

- Sau đó ông làm giảng viên dạy Trung cấp và tại Đại học Thương nghiệp sau đó ông tham gia nhập ngũ

- Ông từng làm lính thông tin liên lạc chiến đấu ở mặt trận thành cổ Quảng Trị vào những năm chống Mỹ, rồi tiếp đến ông làm phóng viên báo Quân đội nhân dân.

- Hiện ông là Trưởng ban văn nghệ nước ngoài của tạp chí Văn nghệ quân đội.

• Sự nghiệp tác giả:

- Năm 1965, nhà thơ Anh Ngọc viết thơ và ông bắt đầu có thơ đăng lên các trang báo từ đó đến nay, tính đến hiện tại ông đã có bốn tập thơ và ba tập trường ca dày dặn.

- Ông là một tác giả thuộc một trong số không nhiều các nhà thơ nổi tiếng trong thế hệ các nhà thơ trong thời kì kháng chiến chống Mỹ cho đến hiện nay còn giữ được trong mình năng lực sáng tác thơ văn dồi dào và đạt được dấu ấn riêng, đặc biệt trong những nét thơ của ông.

- Từ những năm 80 của thế kỉ XX, thơ của nhà thơ Anh Ngọc có những bước chuyển đáng ghi nhận trong nét thơ: sự gia tăng chất trí tuệ, chất suy tư trong từng nét thơ.

- Anh Ngọc là nhà thơ hiện đại của những tư tưởng và ý nghĩ đúng và mới so với thời đại. Dường như trong những câu thơ của ông không câu nệ, tập trung vào hình thức, mà ở đó chỉ chú tâm đến những biểu hiện một cách chính xác nhất về tư tưởng, tình cảm của chính ông. Sự nhạy cảm và những chân thành được bộc bạch trên cơ sở lòng tin, tình yêu cuộc sống và con người đã đem đến cho những áng thơ của Anh Ngọc một niềm tin yêu to lớn và sự cộng hưởng sâu xa như những nét nhạc của công chúng.

- Phong cách sáng tác: Thơ ông viết hồn hậu, tinh tế, nhưng lạigiàu chất suy tư

- Một số tập thơ tiêu biểu của tác giả: Hương đất màu cờ ( năm 1977), Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi ( năm 1997), Thơ Anh Ngọc - Thơ với tuổi thơ ( năm 2003), Gửi lại thời gian ( năm 2008)...

1.2 Em hãy trả lời câu hỏi ở phần chuẩn bị đọc 

Em hãy chia sẻ với các bạn trong lớp về tình cảm của em đối với một con thú cưng hay một con vật nào đó ( ở trong sách, phim ảnh) mà em yêu quý nhất.

Câu trả lời chi tiết:

Trong thế giới muôn loài, mỗi loài vật đều mang trong mình những nét đáng yêu, những đặc điểm riêng và em đều có những sự yêu thích nhất định đối với chúng. Từ những chú chim nhỏ nhắn, những chú cún trung thành đến những chú cá bơi lội tung tăng trong bể, tất cả đều để lại trong em những ấn tượng đặc biệt. Tuy nhiên, con vật mà em dành tình cảm đặc biệt nhất của em vẫn dành cho chú mèo Miu đáng yêu của nhà mình. Miu không chỉ đơn thuần là một con vật nuôi mà đã trở thành một thành viên quan trọng trong gia đình em. Em coi Miu như một người bạn thân thiết, luôn ở bên cạnh chia sẻ niềm vui, nỗi buồn. Mỗi khi nhìn thấy Miu lười biếng nằm cuộn tròn ngủ hay nghịch ngợm đùa giỡn, em cảm thấy lòng mình nhẹ nhàng và hạnh phúc biết bao. Chính vì thế, em luôn dành thời gian để chăm sóc, vuốt ve và cho Miu ăn thật cẩn thận. Tình yêu thương dành cho Miu không chỉ là sự chăm sóc bề ngoài mà còn là tình cảm chân thành từ sâu thẳm trong lòng em. Miu đã trở thành một phần không thể thiếu, mang đến niềm vui và tiếng cười cho gia đình em mỗi ngày.

>> Xem thêm: Soạn văn 7 Chân trời sáng tạo 

2. Soạn bài: Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi: Phần trải nghiệm cùng văn bản 

2.1 Em hình dung như thế nào về hình ảnh “một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi”?

Câu trả lời chi tiết:

Theo hình dung của em thì hình ảnh “một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi” là có một chú mèo đang say giấc nồng trên lồng ngực của nhân vật “tôi”.

Theo hình dung của em thì hình ảnh “một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi” thể hiện một chú mèo đang cuộn tròn, say giấc nồng trên lồng ngực của nhân vật “tôi”, tạo lên một cảm giác ấm áp và gần gũi, như có một người bạn nhỏ bé đang tìm kiếm cho mình một sự an toàn và yên bình.

2.2 Theo em, hình ảnh trái tim của nhân vật “tôi” ca hát về những điều gì?

Câu trả lời chi tiết:

Theo em, hình ảnh trái tim của nhân vật "tôi" ca hát về những lời ru của nhân vật dành cho chú mèo với tràn đầy sự âu yếm và yêu thương trìu mến.

3. Soạn bài: Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi: Phần suy ngẫm và đưa ra phản hồi  

Nội dung chính văn bản:

Văn bản “Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi” là những tình cảm, cảm xúc của tác giả về những giây phút bình yên khi có sự xuất hiện của hình ảnh chú mèo nằm ngủ trên ngực mình. Qua đó, thể hiện lên một tình yêu thương động vật vô cùng sâu sắc của tác giả.

Duy nhất khóa học DUO tại VUIHOC dành riêng cho cấp THCS, các em sẽ được học tập cùng các thầy cô đến từ top 5 trường chuyên toàn quốc. Nhanh tay đăng ký thôi !!!!

3.1 Câu 1 Trang 101 SGK Ngữ Văn lớp 7 tập 2 Chân trời sáng tạo

Em hãy liệt kê những từ ngữ, hình ảnh miêu tả sự xuất hiện của “con mèo nằm ngủ trên ngực tôi” ở trong khổ thơ thứ hai. Em có những cảm nhận gì về hình ảnh đó của tác giả?

Câu trả lời chi tiết:

- Những từ ngữ miêu tả hình ảnh “con mèo nằm ngủ trên ngực tôi” ở trong khổ thơ thứ hai: trong veo, nhọn hoắt, nỗi kinh hoàng, móng vuốt

- Những hình ảnh miêu tả sự xuất hiện của “con mèo nằm ngủ trên ngực tôi” ở trong khổ thơ thứ hai: con mèo nằm ngủ trên ngực tôi; đôi mắt biếc trong veo, hàm răng nhọn hoắt, móng vuốt khép lại; ngủ như đứa trẻ giữa vòng tay ấp ủ…

- Nhận xét về những từ ngữ, hình ảnh trên: Những từ ngữ, hình ảnh xuất hiện ở trên để nhằm mục đích miêu tả về đặc điểm, bộ phận của chú mèo nằm trên ngực “tôi”. Cho ta thấy được vẻ đẹp và sức mạnh của chú mèo khi đang còn thức giấc có thể khiến cho cả bầy chuột nhắt phải kinh hoàng, khiếp sợ mỗi khi nghe thấy tiếng hoặc khi chú mèo xuất hiện.

3.2 Câu 2 Trang 101 SGK Ngữ Văn lớp 7 tập 2 Chân trời sáng tạo

Nhân vật “tôi” đã có những cảm nhận như thế nào khi để cho một chú mèo nằm ngủ yên ở trên ngực mình?

Câu trả lời chi tiết:

- Những câu thơ bộc lộ trực tiếp lên cảm nhận của nhân vật “tôi” khi để chú mèo nằm ngủ yên ở trên ngực mình như:

+ Tôi nằm nghe nhịp nhàng thánh thót. Trái tim tôi hòa nhịp trái tim của mèo

+ Trái tim tôi một phút bỗng mềm đi. Một nỗi gì đó lâng lâng như hạnh phúc

+ Tôi nằm nghe trái tim mình ca hát. Trên ngực tôi nằm ngủ một con mèo

=> Cảm nhận của nhân vật “tôi” khi để cho một chú mèo nằm ngủ yên ở trên ngực mình: Nhân vật “tôi” cảm thấy vô cùng hạnh phúc, vui vẻ và tràn ngập tình yêu thương, muốn trở thành một mái nhà để đùm bọc, chở che cho chú mèo bé nhỏ đang nằm.

3.3 Câu 3 Trang 101 SGK Ngữ Văn lớp 7 tập 2 Chân trời sáng tạo

Xác định các biện pháp tu từ, cách ngắt nhịp và tác dụng của chúng xuất hiện ở trong khổ thơ sau đây:

Ngủ đi, ngủ đi đôi tai vểnh ngây thơ

Ngủ đi, ngủ đi cái đuôi dài bướng bỉnh

Ngủ đi, ngủ đi con hổ con kiêu hãnh

                      Hàng ria mép ngang tàng, đôi mắt biếc trong veo...

Câu trả lời chi tiết:

- Các biện pháp tu từ xuất hiện ở khổ thơ trên là:

• Biện pháp điệp ngữ: “Ngủ đi” được lặp lại 6 lần ở trong khổ thơ

=> Biện pháp điệp ngữ có tác dụng tạo lên nhịp điệu cho đoạn văn, nhấn mạnh lên những lời âu yếm và tình yêu thương của tác giả dành cho con mèo của mình.

+ Biện pháp hoán dụ: “Đôi tai vểnh ngây thơ”, “Cái đuôi dài bướng bỉnh”, “con hổ con kiêu hãnh”, “Hàng ria mép ngang tàng”, “đôi mắt biếc trong veo”.

- Cách ngắt nhịp:

+ Dòng thơ số 1, 2, 3 được ngắt nhịp theo: 2/2/3/2

+ Dòng thơ số 4 được ngắt nhịp theo: 3/2/3/2 hoặc 5/5

=> Tác dụng của các biện pháp tu từ và cách ngắt nhịp: Các biện pháp tu từ và cách ngắt nhịp đã diễn tả sinh động lên vẻ đẹp hình thể và sâu sắc cho người đọc; cách ngắt nhịp câu từ chậm rãi đã khiến cho cảm xúc của nhân vật “tôi” trở nên nhẹ nhàng, mang đầy chiều sâu lắng.

3.4 Câu 4 Trang 101 SGK Ngữ Văn lớp 7 tập 2 Chân trời sáng tạo

Em hãy xác định những dòng thơ có sử dụng các từ ngữ “trên ngực tôi”, “trái tim” và nhận xét về cách tác giả sử dụng các từ ngữ ấy ở trong bài thơ.

Câu trả lời chi tiết:

- Những dòng thơ có sử dụng các từ ngữ “trên ngực tôi”, “trái tim”:

Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi

Dưới con mèo trái tim tôi đang đập

Trái tim tôi hòa nhịp trái tim mèo

Trên ngực tôi một con mèo nằm ngủ

Trái tim tôi trong một phút bỗng mềm đi

Tôi nằm nghe trái tim mình ca hát

Trên ngực tôi nằm ngủ một con mèo

- Nhận xét về cách tác giả sử dụng các từ ngữ ấy ở trong bài thơ: Tác giả dùng từ “trên ngực tôi” và “trái tim” một cách đầy linh hoạt, dày đặc và được điệp đi điệp lại nhiều lần. Nhấn mạnh hơn hình ảnh con mèo nằm ngủ ở trên ngực tôi và trái tim nhân vật đang chứa đựng tâm trạng thổn thức, bồi hồi.

3.5 Câu 5 Trang 101 SGK Ngữ Văn lớp 7 tập 2 Chân trời sáng tạo

Qua văn bản ở trên, theo em tác giả muốn gửi đến chúng ta những thông điệp gì? Những hình ảnh thông điệp ấy gợi cho em những suy nghĩ gì?

Câu trả lời chi tiết:

- Qua văn bản ở trên, theo em tác giả muốn gửi đến chúng ta những thông điệp: Hãy yêu thương các loài động vật bằng cả trái tim mình. Hạnh phúc đến từ việc yêu thương, che chở, đùm bọc người khác, kể cả những loài vật nhỏ bé. Lắng nghe trái tim mình và để cho nó rung động trước những tình cảm nhân ái ấy. Khi chúng ta chăm sóc và bảo vệ động vật, chúng ta cũng đang nuôi dưỡng lòng trắc ẩn trong chính mình. Tình yêu thương dành cho động vật không chỉ mang lại niềm vui cho chúng mà còn làm phong phú thêm cuộc sống của chúng ta, giúp chúng ta trở thành những con người tốt đẹp hơn. Hãy để trái tim bạn luôn tràn đầy tình yêu và lòng nhân ái.

- Những hình ảnh thông điệp gợi cho em sự hiện diện của những tình cảm cao đẹp với muôn loài, dạy cho em cách sống đầy tình thương với con vật, tình yêu thương xuất hiện và mang lại cho con người những cảm xúc tốt đẹp, con người trở nên có tình “người” hơn khi biết chở che, đùm bọc cho muôn loài vật.

3.6 Câu 6 Trang 101 SGK Ngữ Văn lớp 7 tập 2 Chân trời sáng tạo

Hãy thể hiện tình cảm của em đối với thiên nhiên, muôn loài vật theo cách mà em cảm thấy phù hợp nhất: Em có thể vẽ tranh, làm thơ, viết nhật ký, sưu tầm những bức ảnh, bản nhạc,... liên quan.

Câu trả lời chi tiết:

Nhà em có chú mèo mướp và em rất thích chú mèo ấy. Cơ thể nó to bằng khoảng một cái phích nhỡ, lông chú màu tro có những vằn đen và trắng sọc, trông nó chẳng khác gì một chú ngựa vằn với hình dáng thu nhỏ. Cái mũi nhỏ, ngắn nhưng lúc nào cũng hơi ướt. Em rất thích ôm nó vào lòng để cái mũi nhỏ đó lại dụi dụi vào lòng bàn tay em, trông như một đứa em đang làm nũng. Mướp có cái đầu tròn, nhỏ và đôi tai như hai chiếc lá quất non luôn vểnh lên nghe ngóng. Mắt nó xanh và tròn xoe như hai hòn bi ve. Dáng đi của nó trông thật uyển chuyển, nhẹ nhàng bởi vì dưới chân có một lớp đệm thịt khá dày. Vào mỗi buổi sáng, con mèo mướp nhà em lại chạy tung tăng trên nền sân gạch. Có lúc thì nó quay tròn, nô đùa với cái bóng của mình dưới ánh nắng. Đùa vui chán rồi thì nó nhảy tót lên bức tường đầu nhà nằm duỗi dài tấm thân mình sưởi nắng. Mèo mướp ta rất giỏi trong công việc bắt chuột. Có những hôm mèo ta bắt được tới tận hai, ba con chuột, sau đó ăn no kềnh, rồi bỏ cả bữa cơm. Mướp đã trở thành người bạn thân thiết nhất của em. Em sẽ cố gắng chăm sóc mướp thật tốt để nó luôn khỏe mạnh và vui vẻ. Tình cảm em dành cho Mướp không chỉ là tình yêu thương mà còn là sự gắn bó, như một thành viên không thể thiếu trong gia đình. Những lúc buồn bã hay vui vẻ, Mướp luôn là người bạn đồng hành của em, mang lại cho em niềm vui và sự an ủi. Em tin rằng, với tình yêu thương và sự chăm sóc, Mướp sẽ luôn khỏe mạnh, hạnh phúc, và mãi là người bạn đồng hành đáng yêu của em.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết bài Soạn bài Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi trong sách giáo khoa Chân trời sáng tạo 7 tập 2. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính cũng như trau dồi được nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Thảo luận nhóm về một vấn đề gây tranh cãi
• Ôn tập trang 95
• Đợi mẹ