Soạn bài Ôn tập trang 138| SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 2 Chân trời sáng tạo

Soạn bài Ôn tập trang 138| SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 2 Chân trời sáng tạo

1. Câu 1 trang 138 SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 2 chân trời sáng tạo

Nêu và giải thích một trong những biểu hiện cho thấy sự phù hợp giữa hình thức và nội dung của một trong các văn bản Nhớ rừng, Mùa xuân chín, Sông Đáy.

Câu trả lời chi tiết:

* Tác phẩm Sông Đáy:

- Đặc điểm về thể thơ:

+ Bài thơ được tác giả viết theo thể thơ tự do, không tuân theo bất kỳ một quy luật bằng trắc hay có một số câu được quy định.

+ Việc tác giả sử dụng thể thơ tự do vào trong tác phẩm giúp cho tác giả thể hiện được cảm xúc của mình một cách tự nhiên, cảm xúc tuôn trào, không bị gò bó bởi những quy tắc như trong các thể thơ khác.

- Đặc điểm về từ ngữ:

+ Sử dụng khéo léo nhiều từ ngữ mang ý nghĩa giản dị, mộc mạc, gần gũi với cuộc sống hàng ngày của con người như các từ ngữ "mẹ", "sông", "bến", "cát", "bẹ ngô",...

+ Sử dụng đặc biệt một số từ ngữ có ý nghĩa gợi tả, gợi cảm xúc như các từ "mồ hôi mát", "mảnh sông đêm", "tiếng cá quẫy tuột câu", "tiếng lá reo",...

+ Sử dụng thêm vào đó là một số hình ảnh mang ý nghĩa ẩn dụ, so sánh như các cụm từ "sông Đáy chảy vào đời tôi như mẹ tôi", "đôi mắt nhớ thương của tôi như hai hốc đất ven bờ",...

- Đặc điểm về hình ảnh:

+ Hình ảnh của dòng sông Đáy được tác giả sử dụng xuyên suốt ở trong bài thơ như một biểu tượng cho hình ảnh của quê hương, cho tuổi thơ và cho một tình cảm thiêng liêng như tình mẫu tử.

+ Một số từ ngữ, hình ảnh khác xuất hiện như "mẹ", "bến", "cát", "bẹ ngô",... gợi lên những hình ảnh về ký ức tuổi thơ bình dị, đầy thân thương.

- Đặc điểm của các biện pháp tu từ:

+ Sử dụng rất nhiều các biện pháp tu từ như các biện pháp so sánh, ẩn dụ, nhân hóa,... giúp cho bài thơ tăng thêm phần sinh động, gợi cảm xúc hơn và thể hiện được sâu sắc những nội dung của văn bản.

+ Biện pháp so sánh thể hiện qua các câu văn "sông Đáy chảy vào đời tôi như mẹ tôi", "đôi mắt nhớ thương của tôi như hai hốc đất ven bờ",...

+ Biện pháp ẩn dụ: hình ảnh "sông Đáy" là biểu tượng cho vẻ đẹp của quê hương, cho tuổi thơ và cho tình cảm thiêng liêng là tình mẫu tử.

+ Biện pháp nhân hóa thể hiện qua các câu "sông Đáy ơi", "mẹ tôi đã già như cát bên bờ",...

- Đặc điểm về vần, nhịp:

+ Bài thơ không tuân theo bất kỳ một quy luật bằng trắc nào, nhịp điệu văn học tự do, nhưng tuy nhiên vẫn chưa có được sự hài hòa, uyển chuyển.

+ Nhịp điệu của giọng thơ chậm rãi, da diết thể hiện qua những khổ thơ đầu, nhằm mục đích thể hiện một nỗi nhớ quê hương vô cùng da diết.

+ Nhịp điệu trong tác phẩm nhanh, dồn dập hơn khi ở khổ thơ cuối, thể hiện một nỗi niềm xúc động khi được trở lại quê hương của mình.

=> Cho thấy có một sự phù hợp đặc biệt giữa hình thức và nội dung:

Hình thức thơ tự do giúp tác giả dễ dàng thể hiện cảm xúc một cách tự nhiên, tuôn trào mà không bị gò bó bởi khuôn khổ. Từ ngữ trong bài thơ được sử dụng một cách giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời sống thường ngày, giúp bài thơ dễ dàng đi vào lòng người đọc. Hình ảnh thơ giàu sức gợi tả và gợi cảm, truyền tải một cách sâu sắc nội dung và cảm xúc mà tác giả muốn chia sẻ. Các biện pháp tu từ được sử dụng khéo léo làm cho bài thơ trở nên sinh động, cuốn hút và gợi cảm hơn. Bên cạnh đó, vần điệu của bài thơ được thể hiện một cách hài hòa, uyển chuyển, tạo sự nhịp nhàng, rất phù hợp với nội dung và cảm xúc mà bài thơ muốn truyền tải đến người đọc.

2. Câu 2 trang 138 SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 2 chân trời sáng tạo

Câu trả lời chi tiết:

>> Xem thêm: Soạn văn 9 Chân trời sáng tạo

3. Câu 3 trang 138 SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 2 chân trời sáng tạo

Qua việc đọc hiểu các văn bản trong bài học, em rút ra được điều gì về ý nghĩa/ vai trò của kí ức trong đời sống tinh thần của bản thân?

Câu trả lời chi tiết:

Ký ức đóng vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống tinh thần của mỗi người. 

Chúng là những mảnh ghép quý giá của quá khứ, chứa đựng vô số trải nghiệm, giúp ta học hỏi và cảm nhận sâu sắc hơn về cuộc sống. Nhờ ký ức, chúng ta có thể nhớ về những kỉ niệm đáng trân trọng, bao gồm cả những thành công lẫn thất bại, những niềm vui và nỗi buồn đã qua, cùng với hình ảnh của những người thân yêu và những sự kiện quan trọng. Những ký ức ấy không chỉ giúp ta hình thành nên cái nhìn sâu sắc về bản thân, mà còn định hình những giá trị mà ta xem trọng trong cuộc sống. 

Đồng thời, chúng có thể truyền cảm hứng mạnh mẽ, tiếp thêm động lực và sức mạnh tinh thần để ta vượt qua những thử thách, khó khăn. Khi đối diện với những giai đoạn gian khó, ký ức về những thời khắc đẹp đẽ hoặc những bài học từ quá khứ có thể trở thành nguồn động viên lớn lao, giúp ta kiên cường hơn và tìm thấy ý nghĩa trong cuộc sống. Ký ức không chỉ là kho báu của tâm hồn, mà còn là nguồn lực giúp ta bước tiếp với niềm tin và hy vọng.

Duy nhất khóa học DUO tại VUIHOC dành riêng cho cấp THCS, các em sẽ được học tập cùng các thầy cô đến từ top 5 trường chuyên toàn quốc. Nhanh tay đăng ký thôi !!!!

4. Câu 4 trang 138 SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 2 chân trời sáng tạo

Nêu một số ví dụ về từ ngữ mới và nghĩa mới.

Câu trả lời chi tiết:

- Xu cà na: có ý nghĩa nói về một điều xui xẻo, chứa đầy nỗi mệt mỏi, buồn phiền đến mức độ chua chát.

- Ú òa: ý là chỉ một hành động gây những bất ngờ, ngạc nhiên khiến cho người ta nghe xong có thể "ngã ngửa".

- Ao chình: từ này mang ý nghĩa chỉ đến một người có kỹ năng, trình độ bỏ xa các đối thủ khác trong cùng một cuộc thi, trận đấu.

- Ét o ét: có ý nghĩa để dùng trong những trường hợp khó đỡ hoặc quá hài hước.

- Tóp tóp: Từ dùng để chỉ ứng dụng giải trí TikTok, một nền tảng video ngắn phổ biến, nhưng được biến tấu cho dễ thương hơn.

- Tạch: Thất bại, không thành công, thường dùng để nói về thi rớt hoặc không đạt được điều mong muốn.

- Cay: Tức giận hoặc khó chịu về một việc gì đó, nhưng dùng với nghĩa nhẹ nhàng và hài hước.

- Dẹo: Hành động làm quá, cố gắng tỏ ra dễ thương một cách giả tạo, hoặc thể hiện thái quá để gây chú ý.

- Gato: Ghen tị, đố kị với người khác (viết tắt của "ghen ăn tức ở").

- Trầm cảm:Chỉ cảm giác buồn bã, chán nản, mất tinh thần (đôi khi mang hàm ý đùa vui).

- Mắc muối: Hành động hoặc lời nói khiến người khác cảm thấy khó chịu vì sự kém duyên.

- Bùng binh: Chỉ tình trạng hoang mang, không rõ ràng hoặc mập mờ.

- Toang: Thất bại hoàn toàn hoặc sự cố nghiêm trọng xảy ra.

- Giận tím người: Giận dữ đến mức không kiềm chế nổi, biểu hiện sự tức giận cực điểm.

- Lét: Biểu hiện cực độ của sự chán nản hoặc không thể chịu đựng thêm được.

- Ăn hành: Bị người khác đánh bại hoặc thua cuộc trong trò chơi, cạnh tranh.

- Hệ: Chỉ một nhóm người, cộng đồng hoặc phong cách sống cụ thể (ví dụ: hệ tâm linh, hệ thích đi du lịch).

- Đỉnh kout: Chỉ điều gì đó tuyệt vời, vượt xa mọi sự mong đợi.

- Không dám đâu: Câu cảm thán dùng để từ chối hoặc biểu thị sự không đồng ý một cách hài hước.

- Tiện chưa: Câu nói để phản ứng khi ai đó hành động hoặc đưa ra quan điểm không hợp lý, hàm ý mỉa mai.

- Chúa hề: Người hài hước, luôn khiến người khác cười hoặc giải trí bằng những trò vui.

 - Quạo: Tức giận hoặc khó chịu, cách nói nhẹ nhàng hơn của "bực mình."

- Khịa: Trêu chọc hoặc đá xoáy một cách hài hước nhưng mang hàm ý mỉa mai.

- Cá mập: Chỉ những người giàu có, quyền lực hoặc thành đạt trong một lĩnh vực.

- Ngầu lòi: Biểu hiện của một ai đó rất ngầu, phong cách và ấn tượng.

- Bể kèo: Kế hoạch hoặc dự định bị hủy hoặc không thực hiện được.

5. Câu 5 trang 138 SGK Ngữ Văn lớp 9 tập 2 chân trời sáng tạo

Làm thế nào để bài văn thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử hấp dẫn, thu hút người đọc?

Câu trả lời chi tiết:

Để viết một bài văn thuyết minh hấp dẫn về một danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử, có một số điểm quan trọng cần lưu ý nhằm thu hút người đọc và truyền tải đầy đủ thông tin về địa điểm đó.

Trước hết, hãy chọn một danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử mà bạn cảm thấy có hứng thú và đủ kiến thức để tìm hiểu sâu. Việc chọn một địa điểm mà bạn yêu thích không chỉ giúp bài viết trở nên chân thực hơn mà còn giúp bạn dễ dàng truyền đạt cảm xúc và sự đam mê của mình qua từng câu chữ. Hãy đảm bảo rằng bạn có đủ thông tin đầy đủ về địa điểm đó, bao gồm các khía cạnh lịch sử, văn hóa, kiến trúc và đặc điểm nổi bật.

Sau khi chọn xong địa điểm, việc nghiên cứu chi tiết là điều không thể thiếu. Bạn cần thu thập thông tin từ nhiều nguồn khác nhau để có cái nhìn toàn diện và chính xác về lịch sử của địa điểm, phong cách kiến trúc đặc trưng, nét văn hóa độc đáo, và cả những sự kiện hay câu chuyện thú vị liên quan đến nó. Việc hiểu rõ bối cảnh lịch sử và những giá trị văn hóa của địa điểm sẽ giúp bài viết của bạn có chiều sâu hơn và cung cấp cho người đọc những thông tin hữu ích.

Tiếp theo, khi viết, bạn cần sử dụng ngôn ngữ mô tả phong phú và sinh động để tái hiện cảnh quan, kiến trúc và những đặc điểm nổi bật của địa điểm. Hãy tận dụng các từ ngữ miêu tả mạnh mẽ để tạo ra hình ảnh rõ nét và sống động trong tâm trí người đọc. Điều này giúp họ không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp của nơi đó mà còn tưởng tượng được mình đang đứng tại địa điểm, chiêm ngưỡng mọi thứ qua lăng kính của bạn.

Bên cạnh việc mô tả, đừng quên trình bày lịch sử và giá trị văn hóa của địa điểm một cách súc tích và lôi cuốn. Để làm tăng sức hấp dẫn, bạn có thể lồng ghép vào những câu chuyện, sự kiện hoặc truyền thuyết liên quan đến nơi này. Những câu chuyện đặc sắc thường khiến người đọc cảm thấy thú vị và dễ nhớ hơn, giúp họ hiểu rõ hơn về tầm quan trọng và ý nghĩa của địa điểm trong bối cảnh lịch sử và văn hóa.

Cuối cùng, hãy chia sẻ những trải nghiệm cá nhân khi bạn đến thăm địa điểm. Việc kể lại cảm xúc, ấn tượng và những điều bạn học được từ chuyến đi không chỉ làm bài viết thêm phong phú mà còn tạo ra sự kết nối giữa người viết và người đọc. Những trải nghiệm thực tế của bạn sẽ làm tăng tính chân thực và cuốn hút cho bài viết, khiến người đọc cảm nhận rõ hơn sự đặc biệt của danh lam thắng cảnh hoặc di tích lịch sử mà bạn giới thiệu.

6. Câu 6 trang 138 sgk Văn 9/2 chân trời sáng tạo

Chỉ ra ít nhất một điểm tiến bộ của em so với những bài học trước về một trong số những kĩ năng sau: trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự; nghe và nhận biết được tính thuyết phục của một ý kiến.

Câu trả lời chi tiết:

So với những bài học trước, em đã có những tiến bộ rõ rệt về kỹ năng trình bày ý kiến đối với một sự việc có tính thời sự:

Đầu tiên, em đã học cách phân tích sự việc một cách đa chiều hơn, xem xét vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, thay vì chỉ nhìn nhận một khía cạnh đơn lẻ. Điều này giúp em hiểu rõ hơn về tính phức tạp của sự kiện và đưa ra những quan điểm khách quan, chính xác hơn. 

Thứ hai, em đã biết sử dụng ngôn ngữ một cách rõ ràng, mạch lạc và dễ hiểu, giúp người nghe hoặc người đọc dễ dàng nắm bắt được nội dung mà em muốn truyền đạt. Việc sử dụng câu từ hợp lý và trình bày vấn đề theo trình tự logic đã cải thiện đáng kể khả năng diễn đạt của em. 

Cuối cùng, em đã bắt đầu biết kết hợp các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ vào bài trình bày, như ánh mắt, cử chỉ tay hoặc biểu cảm khuôn mặt, để làm tăng thêm sự sinh động và thuyết phục cho phần ý kiến của mình. Điều này không chỉ giúp bài trình bày của em thêm phong phú, mà còn tạo sự tương tác tốt hơn với khán giả, làm tăng tính thuyết phục và sự thu hút.

7. Câu 7 trang 138 sgk Văn 9/2 chân trời sáng tạo

Viết đoạn văn nói về vai trò của kí ức trong sáng tác thơ ca.

Trả lời:

Mỗi người trong chúng ta đều có những khoảng trời riêng, những ký ức và kỷ niệm cá nhân không thể lẫn lộn với ai khác. Những kỷ niệm và ký ức đó, đặc biệt là ký ức tuổi thơ, mang ý nghĩa rất đặc biệt đối với cuộc sống. Tuổi thơ của chúng ta thường gắn liền với những ngày tháng vô tư, hồn nhiên, khi còn là những đứa trẻ nhỏ, vui chơi với bạn bè, không lo toan, không vướng bận gì về cuộc sống. Đây chính là thời điểm mà mọi thứ xung quanh dường như đơn giản, trong sáng, và đầy ắp niềm vui. Mỗi người đều có những kỷ niệm tuổi thơ riêng, có thể là những khoảnh khắc vui tươi bên gia đình, bạn bè, hoặc đôi khi là những kỷ niệm buồn. Dù thế nào đi nữa, những ký ức đó vẫn là một phần không thể thiếu, theo ta suốt cả cuộc đời, và góp phần hình thành nên tính cách, bản ngã của mỗi người. Ký ức tuổi thơ không chỉ là một phần của quá khứ mà còn đóng vai trò rất quan trọng đối với tinh thần của mỗi người. Khi nhớ về những kỷ niệm đẹp đẽ, chúng ta cảm nhận được sự ấm áp, hạnh phúc, và điều đó làm cho ta trân trọng những khoảnh khắc đã qua. Qua những kỷ niệm ấy, ta cũng học được cách trân quý những gì mình có ở hiện tại và không ngừng nỗ lực để đạt được những điều tốt đẹp hơn trong tương lai. Ký ức tuổi thơ thường gắn với mái nhà, gia đình, bạn bè, và những nơi thân thuộc như con đường làng, bờ ao, những cảnh vật bình dị nơi chúng ta đã lớn lên. Chính những điều giản dị đó đã nuôi dưỡng tâm hồn ta ngay từ những ngày đầu đời. Không chỉ vậy, những bài học rút ra từ tuổi thơ giúp con người trở nên trưởng thành hơn, sâu sắc hơn, mang đến những giá trị không thể đong đếm. Ký ức tuổi thơ không chỉ là những kỷ niệm cá nhân, mà nó còn là nguồn gốc hình thành tâm hồn và tính cách của mỗi người. Nhờ có những ký ức đó, chúng ta biết yêu thương, biết trân trọng cuộc sống, và sẵn sàng sống tốt hơn mỗi ngày. Khi còn bé, chúng ta hãy cố gắng học tập, rèn luyện bản thân, đồng thời lưu giữ cho mình những kỷ niệm đẹp nhất. Khi lớn lên, chúng ta hãy trân trọng những kỷ niệm ấy, và nỗ lực học tập, lao động để xây dựng quê hương, đất nước ngày càng giàu mạnh, để lại những điều tốt đẹp cho thế hệ mai sau. Thời gian trôi qua không thể quay lại, nhưng những kỷ niệm sẽ mãi đồng hành cùng chúng ta. Hãy luôn nhớ giữ gìn và trân trọng những ký ức đó, để sống mỗi ngày ý nghĩa hơn và cống hiến hết mình cho xã hội.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết Soạn bài Ôn tập trang 138 Ngữ văn Chân trời sáng tạo lớp 9 tập 2. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính của bài học cũng như trau dồi được thêm nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Thực hành tiếng Việt trang 128
• Sông Đáy
• Viết bài văn thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hay di tích lịch sử