Soạn bài Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học| Văn 7 kết nối tri thức + chân trời sáng tạo

1. Soạn bài Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học văn 7 kết nối tri thức

1.1 Phân tích bài viết tham khảo 

a. Lựa chọn một nhân vật ở trong một tác phẩm văn học

Lựa chọn nhân vật đó là Người cha trong tác phẩm “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ”

b. Tìm ý

Hồ sơ của nhân vật:

c. Lập dàn ý

- Mở bài: Giới thiệu về tác phẩm văn học và nhân vật; nêu nhận xét chung ấn tượng về nhân vật. 

- Thân bài: Phân tích các đặc điểm của nhân vật (chỉ ra đặc điểm của nhân vật dựa vào các bằng chứng có trong tác phẩm sau đó nhận xét và đánh giá nghệ thuật xây dựng nhân vật của tác giả,...). 

+ Ý 1: Hành động và cử chỉ của nhân vật.

+ Ý 2: Nội tâm và ngôn ngữ của nhân vật.

+ Ý 3: Mối quan hệ của nhân vật với những nhân vật khác.

- Kết bài: Nêu ấn tượng cùng với đánh giá về nhân vật.

>> Xem thêm: Soạn văn 7 kết nối tri thức

1.2 Bài viết tham khảo 

Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ chính là một trong số ít những tác phẩm viết về chủ đề tình cha con. Trong truyện này, tác giả đã xây dựng một vài nhân vật như người con, người cha, thằng Tí và bà Sáu… Nhưng với tôi, người để lại nhiều ấn tượng nhất đó là nhân vật người cha.

Nhân vật người cha đã xuất hiện song hành cùng với người con và xuyên suốt toàn câu chuyện. Trong mắt người con, cha thể hiện là một người đảm đang và gần gũi với con “bố trồng nhiều hoa, bố làm cho “tôi” cái bình tưới nhỏ bằng thùng sơn, hai bố con cùng nhau tưới hoa”. Không chỉ như vậy, bố còn là người có cách giáo dục hết sức đặc biệt. Bố không dạy lí thuyết trong sách vở chung chung mà dạy con mọi thứ bằng cách thực hành, hướng dẫn con để con có thể tự cảm nhận. Hàng ngày bố yêu cầu con phải nhắm mắt, sờ và đoán các loài hoa có trong vườn. Ban đầu còn chưa quen, con chỉ đoán được một hai loại, nhưng dần dà con đã đoán được hầu hết các loài hoa có trong vườn của bố, hơn thế nữa con còn thuộc hết cả khu vườn, vừa nhắm mắt vừa đi mà không chạm vào một vật gì. Bài sờ hoa đoán đã thuộc, người cha đã tăng độ khó lên, lần này cha cho con ngửi mùi của các loài hoa và đoán tên. Trò chơi của bố sẽ được lặp lại cho đến khi người con có thể thuộc hết các loài hoa ở trong vườn thì thôi. Như vậy người đọc không chỉ thấy được những phương pháp giáo dục hiện đại của người cha mà còn thấy được cả sự tỉ mỉ và ân cần trong cách dạy con, thấy được tình yêu thiên nhiên và trân trọng những điều bình dị nhất của người cha.

Bên cạnh đó, thông qua việc giảng giải cho người con về những món quà, về sự huyền diệu của tên gọi thì người đọc còn thấy được đây là một người cha sống hết sức tình cảm và có hiểu biết rộng. Khi biết con thích được gọi tên thằng Tí, người cha đã lí giải cho con rằng “mỗi cái tên là một âm thanh tuyệt diệu. Người càng thân với mình bao nhiêu thì âm thanh đó càng tuyệt diệu bấy nhiêu”. Rồi khi thằng Tí đem cho ổi, mặc dù người cha không thích ăn nhưng vẫn ăn ổi nó tặng, người con lúc ấy thắc mắc “sao bố kính trọng nó quá vậy”. Người bố trả lời người con một cách chân thành “bố không cưỡng lại được trước món quà. Một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp lây vì món quà đó”. Câu nói của nhân vật bố có thể được hiểu rằng: món quà chính là thứ tình cảm, tấm lòng của người tặng đã được gửi gắm vào đó nên món quà dù có lớn hay nhỏ đều thật đẹp. Cách chúng ta nhận và trân trọng món quà của người tặng cũng thể hiện được nét đẹp của chính mình.. Qua đây chúng ta cảm nhận được tình cảm của cha con gắn bó vô cùng tha thiết, người cha đã thể hiện được tình yêu thương với đứa con thông qua những bài học sâu sắc trong cuộc sống, biết yêu thương, lắng nghe cũng như thấu hiểu từ thiên nhiên, biết trân trọng mọi thứ ở xung quanh mình.

Nhân vật người cha đã được khắc họa qua hành động, lời nói, cử chỉ, cảm xúc, suy nghĩ và thông qua mối quan hệ với những nhân vật khác nữa (bà Sáu, thằng Tí, hàng xóm…). Khi khắc họa về nhân vật người cha, tác giả đã sáng tạo nhiều chi tiết có giá trị biểu hiện đặc sắc như là: người cha đã nhảy xuống cứu thằng Tí, cầm hai chân mà dốc ngược; …. Tác giả lựa chọn ngôi kể thứ nhất cùng với điểm nhìn là người con kể về người cha khiến cho câu chuyện cũng trở nên hấp dẫn, hồn nhiên và người con có thể dễ dàng bộc lộ được tình cảm, cảm xúc của mình đối với cha, ví dụ như “bố cười khà khà khen tiến bộ lắm, bố tôi bơi giỏi lắm”…

Xây dựng nhân vật người cha song hành với người con không chỉ giúp cho người đọc thấy được mối quan hệ giữa cha con, tình cảm cha con ở trong gia đình mà tác giả còn cho người đọc thấy được bài học bổ ích về phương pháp giáo dục vô cùng hiện đại: học bằng thực hành. Đồng thời cũng nhắn nhủ đến các bậc làm cha làm mẹ cần phải yêu thương con cái, tạo cho con một môi trường lành mạnh, gần gũi chan hòa với thiên nhiên. Thời buổi công nghệ số, con trẻ còn xem, chơi điện thoại hay ipad quá nhiều, vì thế gần gũi giao hòa và cảm nhận thiên nhiên là những điều hết sức cần thiết.

Nhân vật người cha để lại trong lòng tôi rất nhiều những ấn tượng đẹp, đó không chỉ là tình cảm hết đỗi chân thành với người con mà còn là cách chơi, cách dạy con và cách giảng giải cho con về tất cả những điều mà con còn thấy khúc mắc. Thầm nghĩ, sau này tôi cũng sẽ hướng dẫn và gần gũi với con cái của mình giống như người cha ở trong câu chuyện Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ.

Lộ trình khóa học DUO sẽ được thiết kế riêng cho từng nhóm học sinh, phù hợp với khả năng của các em cũng như giúp các em từng bước đạt điểm 9, 10 trong mọi bài kiểm tra.

2. Soạn bài Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học văn 7 chân trời sáng tạo 

2.1 Phân tích văn bản 

Câu 1 Bài văn đã viết về nhân vật nào? Người viết trình bày ý kiến về những đặc điểm gì của nhân vật?

Phương pháp giải:

Đọc thật kĩ đoạn Mở bài của văn bản

Lời giải chi tiết:

- Bài văn viết về nhân vật đó là cụ Bơ-mơn.

- Người viết đã trình bày được ý kiến về những đặc điểm của nhân vật cụ Bơ-mơn đó là:

+ Sự nhân hậu

+ Một họa sĩ với niềm khao khát nghệ thuật đáng trân trọng

Câu 2 Khi trình bày về lí lẽ và bằng chứng để làm rõ được đặc điểm nhân vật, cần chú ý đến điều gì?

Phương pháp giải:

Dựa vào cấu trúc của một bài văn nghị luận phân tích

Lời giải chi tiết:

Khi trình bày về lí lẽ và bằng chứng để làm rõ được đặc điểm nhân vật, cần chú ý đến cách trình bày rõ ràng và thuyết phục để làm sáng tỏ được ý kiến, đồng thời đưa ra những chi tiết, sự việc, trích dẫn, lời nói từ văn bản để làm sáng tỏ cho lí lẽ

Câu 3 Ở phần kết bài, tác giả bài viết đã trình bày về những nội dung gì?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ lại phần Kết bài của văn bản

Lời giải chi tiết:

Ở phần kết bài, tác giả bài viết đã trình bày những nội dung như sau:

- Khẳng định lại ý kiến về những đặc điểm của nhân vật

- Nêu cảm nhận về nhân vật

2.2 Bài viết tham khảo 

Em hãy viết một bài văn (khoảng 400 đến 500 chữ) phân tích về đặc điểm một nhân vật văn học mà em cảm thấy ấn tượng sâu sắc.

Phương pháp giải:

Bước 1: Chuẩn bị trước khi làm bài

- Xác định được đề tài

- Thu thập những tư liệu

Bước 2: Tìm ý sau đó lập dàn ý

- Tìm ý

- Lập dàn ý

Mở bài

- Giới thiệu về nhân vật cần được phân tích

- Nêu ý kiến của người viết về những đặc điểm của nhân vật

Thân bài

a. Phân tích đặc điểm đầu tiên của nhân vật

- Ý kiến về đặc điểm đầu tiên của nhân vật

- Lí lẽ

- Bằng chứng

b. Phân tích đặc điểm tiếp theo của nhân vật

- Ý kiến về đặc điểm tiếp theo của nhân vật

- Lí lẽ

- Bằng chứng

Kết bài

- Khẳng định lại về ý kiến của người viết

- Nêu cảm nghĩ về nhân vật

Bước 3: Viết bài

Bước 4: Xem lại sau đó chỉnh sửa và rút kinh nghiệm

Lời giải chi tiết:

Bài tham khảo

“Em bé thông minh” chính là một trong những truyện cổ tích vô cùng nổi tiếng trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam. Tác phẩm đã đề cao được trí tuệ nhân dân thông qua nhân vật một em bé thông minh.

Nhân vật em bé ở trong truyện được đặt vào rất nhiều những thử thách. Lần thứ nhất là câu đố của viên quan, ông có đưa ra câu hỏi: “Trâu một ngày cày được mấy đường - câu trả lời của cậu bé đó là: “Ngựa của ông một ngày đi được mấy bước”. Tiếp đến, nhà vua đưa ra câu đố với dân làng “Phải nuôi ba trâu đực để chúng thành chín con”, thì cách giải quyết của cậu bé chính là khóc lóc, trình bày với vua rằng cha không chịu sinh em bé cho mình. Mục đích là để cho vua phải thừa nhận yêu cầu của mình thực sự vô lí. Lần thứ ba, vua lại đặt ra một thử thách phải sẻ một con chim sẻ được ra làm ba mâm cỗ - câu trả lời của cậu bé: lấy một chiếc kim may để làm thành con dao xẻ thịt chim. Cuối cùng là câu đố của vị sứ giả nước láng giềng: phải xâu được một sợi chỉ qua một con ốc. Cậu bé đã giải quyết bằng cách hát một bài đồng dao với câu trả lời: buộc sợi chỉ vào một con kiến, một bên bịt lại sau đó bôi mỡ một bên, kiến sẽ mang được sợi chỉ sang.

Việc tạo ra thử thách để cho nhân vật bộc lộ được tài năng, phẩm chất cũng như trí thông minh của mình. Đây là một yếu tố không thể nào thiếu được đối với truyện cổ tích kiểu nhân vật thông minh. Đồng thời, những thử thách cũng nhằm tạo ra tình huống cho sự phát triển tính cách của nhân vật hay cũng là sự phát triển của cốt truyện.

Với mỗi thử thách, em bé đều có cách giải quyết đầy thú vị. Đó chính là dùng cách “gậy ông đập lưng ông”, để người đưa ra câu đố phải tự cảm thấy phi lý. Cách giải quyết thể hiện kinh nghiệm đời sống vô cùng phong phú.

Trên đây là toàn bộ phần Soạn bài Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học mà VUIHOC đã soạn giúp các em tham khảo. Sau khi tham khảo, hy vọng các em có thể tự mình làm bài một cách tốt nhất. Ngoài bài soạn phía trên, khi muốn biết cách soạn những bài khác khác có trong chương trình ngữ văn THCS nói riêng hoặc những bài soạn khác thuộc những môn học khác nói chung, các em hãy truy cập ngay vào website chính thức của VUIHOC là vuihoc.vn để đăng ký khoá học cũng như được giải đáp những thắc mắc về bài soạn thông qua các thầy cô giáo nhiệt huyết và tài giỏi của VUIHOC nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm

• Người thầy đầu tiên
• Thực hành tiếng Việt trang 72
• Quê hương