Đề cương ôn thi giữa kì 1 môn Hóa 12 chi tiết

Tác giả Hoàng Uyên 09:59 05/12/2023 9,161 Tag Lớp 12

Để giúp các em ôn thi giữa kì 1 môn Hóa 12 tốt nhất, VUIHOC đã tổng hợp các kiến thức cần nắm vững, các dạng bài tập có thể xuất hiện trong đề thi. Mời các em cùng tham khảo bài viết và chia sẻ cho bạn bè của mình cùng tham khảo nhé!

Đề cương ôn thi giữa kì 1 môn Hóa 12 chi tiết

Mục lục bài viết

Mục lục bài viết x

1. Kiến thức trọng tâm ôn thi giữa kì 1 môn Hóa 12

1.1 Este

a. Khái niệm: Este là dẫn xuất của axit cacboxylic được tạo ra bằng cách thay thế nhóm OH ở nhóm cacboxyl của axit cacboxylic bằng nhóm OR' thì ta được este đơn chức RCOOR'.

Este no đơn chức mạch hở có công thức là C_nH_2nO₂ ( với n $\large \geq$ 2)

b. Danh pháp: Tên gốc R' (gốc ankyl) + tên gốc axit RCOO ( đuôi at)

Ví dụ: CH3COO-: Axetat, C₆H₅COO-: Benzoat, CH₂=CHCOO-: Acrylat

c. Tính chất vật lý: Este có nhiệt độ sôi và độ tan trong nước thấp hơn axit và ancol: axit > ancol > este. Mỗi loại este sẽ có mùi đặc trưng khác nhau như mùi chuối chín của isoamyl axetat, mùi dứa của etyl butiat, CH₃COOC₁₀H₁₇ tạo nên mùi hoa hồng...

d. Tính chất hóa học

- Este thủy phân trong môi trường axit và tạo ra 2 lớp chất lỏng:

RCOOR' + H₂O $\large \overset{H_{2}SO_{4d}}{\rightleftharpoons}$ RCOOH + R'OH

- Este thủy phân trong môi trường kiềm là phản ứng một chiều ( phản ứng xà phòng hóa)

RCOOR' + NaOH $\large \overset{t^{o}}{\rightarrow}$ RCOONa + R' OH

- Đốt cháy este tạo thành CO₂ và H₂O. Nếu n_H2O = n_CO2 => este no đơn chức mạch hở

- Phản ứng tráng bạc ở este:

(HCOO)_xR + 2xAgNO₃ + 3xNH₃ + xH₂O → (NH₄CO₃)_xR + 2xAg + 2xNH₄NO₃

e. Điều chế este:

Axit + Ancol $\large \overset{H_{2}SO_{4d}}{\rightleftharpoons}$ Este + H₂O

RCOOH + R'OH $\large \overset{H_{2}SO_{4d}}{\rightleftharpoons}$ RCOOR' + H₂O

1.2 Lipit

a. Khái niệm: Lipit là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào sống. Lipit không hòa tan trong nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ không phân cực.

b. Công thức cấu tạo: Lipit đơn giản cấu tạo gồm gốc axit béo (axit đơn chức có số C chẵn, mạch dài và không phân nhánh) kết hợp với gốc hiđrocacbon của glycerol.

Công thức chung:

công thức cấu tạo của lipit - lipit hóa 12

Trong đó R₁, R₂, R₃ là các gốc hidrocacbon. Các gốc này có thể giống nhau hoặc khác nhau

c. Tính chất vật lý: Ở nhiệt độ thường, chất béo ở trạng thái lỏng khi trong phân tử có gốc hidrocacbon không no, còn ở trong gốc hidrocacbon no chất béo sẽ ở trạng thái rắn. Chất béo không tan trong nước, nhẹ hơn nước.

d. Tính chất hóa học

- Phản ứng thủy phân trong môi trường axit tạo ra axit béo và glixerol

(CH₃[CH₂]₁₆COO)C₃H₅ + 3H₂O 3CH₃[CH₂]₁₆COOH + C₃H₅(OH)₃

- Phản ứng xà phòng hóa tạo thành muối của axit béo và glixerol

(CH₃[CH₂]₁₆COO)C₃H₅ + 3NaOH 3CH₃[CH₂]₁₆COONa + C₃H₅(OH)₃

- Phản ứng cộng hidro của chất béo lỏng thành chất béo rắn

(C₁₇H₃₃COO)₃C₃H₅ (lỏng) + 3 H₂ (C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅ (rắn)

Tham khảo ngay bộ tài liệu tổng hợp kiến thức và phương pháp giải mọi dạng bài tập trong đề thi THPT Quốc gia

1.3 Glucozo

a. Cấu tạo

- Glucozo có công thức phân tử là C₆H₁₂O₆

- Glucozo có công thức cấu tạo mạch hở: CH₂OH–CHOH–CHOH–CHOH–CHOH–CH=O

Hoặc: CH₂OH[CHOH]₄CHO

- Glucozo mạch vòng:

Cấu tạo phân tử glucozo

b. Tính chất vật lý: Glucozo là chất kết tinh, không màu, nóng chảy ở 146°C dạng α và 150°C ở dạng β. Glucozo rát dễ tan trong môi trường nước, có vị ngọt và được tìm thấy trong hầu hết các bộ phận của cây như hoa, lá, quả chín... Glucozo có một lượng nhỏ trong máu người, khoảng 0,1%

c. Tính chất hóa học: Glucozo có tính chất của andehit và ancol đa chức

- Tính chất của andehit:

+ Oxi hóa glucozo bằng dung dịch AgNO₃ trong NH₃ ( Phản ứng nhận biết glucozo bằng phản ứng trang gương)

CH₂OH[CHOH]₄CHO + 2[Ag(NH₃)₂]OH $\large \overset{t^{o}}{\rightarrow}$ CH₂OH[CHOH]₄COONH₄ + 2Ag + 3NH₃ + H₂O

+ Oxi hóa glucozo bằng Cu(OH)₂ trong môi trường kiềm, đun nóng ( nhận biết glucozo)

CH₂OH[CHOH]₄CHO + 2Cu(OH)₂ + NaOH $\large \overset{t^{o}}{\rightarrow}$ CH₂OH[CHOH]₄COONa + CU₂O + 3H₂O

+ Khử glucozo bằng H₂

C₆H₁₂O₆ + H₂ $\large \overset{Ni,t^{o}}{\rightarrow}$ C₆H₁₄O₆

+ Phản ứng lên men: C₆H₁₂O₆ $\large \overset{enzim}{\rightarrow}$ 2C₂H₅OH + 2CO₂

d. Điều chế: Glucozo được điều chế bằng cách thủy phân tinh bột hoặc thủy phân xenlulozo, xúc tác HCl.

e. Ứng dụng: thuốc tăng lực, ruột phích, tráng gương...

1.4 Saccarozo, tinh bột và xenlulozo

a. Saccarozo (đường kính)

- CTPT: C₁₂H₂₂O₁₁

- Cấu tạo: Trong phân tử saccarozơ có cấu trúc gồm gốc α – glucozơ và gốc β – fructozơ liên kết với nhau thông qua nguyên tử oxi ở giữa C1 của glucozơ đi cùng với C2 của fructozơ (C1 – O – C2). Do nhóm OH – hemiaxetal không còn nên saccarozơ không thể mở vòng để tạo nhóm –CHO. Chính các đặc điểm này cấu thành nên một số tính chất vật lý đặc trưng của saccarozơ.

- Tính chất vật lý: Không màu, dễ tan trong nước, ngọt hơn glucozo, nóng chảy ở 185^oC.

- Tính chất hóa học: Saccarozo có tính chất của ancol đa chức và phản ứng thủy phân

+ Phản ứng với Cu(OH)₂: 2C₁₂H₂₂O₁₁ + Cu(OH)₂ $\large \rightarrow$ (C₁₂H₂₁O₁₁)₂Cu + 2H₂O

+ Phản ứng thủy phân: C₁₂H₂₂O₁₁ + H₂O $\large \xrightarrow[]{H^{+}, t^{o}}$ C₆H₁₂O₆ (glu) + C₆H₁₂O₆ (Fruc)

b. Tinh bột:

- Cấu trúc phân tử: Phân tử tinh bột gồm nhiều mắt xích $\large \alpha$ - glucozo liên kết với nhau và có CTPT là (C₆H₁₀O₅)_n. Các mắt xích $\large \alpha$ - glucozo liên kết với nhau tạo thành 2 dạng phân nhanh amilozo và không phân nhnah amilopectin.

- Tính chất vật lý: Tinh bột là chất rắn, vô định hình, có màu trắng và không tan trong nước lạnh.

- Tính chất hóa học:

+ Phản ứng thủy phân: (C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O $\large \xrightarrow[]{H^{+}, t^{o}}$ nC₆H₁₂O₆ (glu)

+ Phản ứng với iot tạo thành chất màu xanh tím ( phản ứng nhận biết iot hoặc tinh bột)

c. Xenlulozo

- Công thức phân tử: (C₆H₁₀O₅)_n hay [C₆H₇O₂(OH)₃]_n

- Cấu trúc phân tử: Gồm nhiều gốc β –glucozo liên kết với nhau

- Tính chất vật lý: Là chất rắn dạng sợi, có màu trắng, không tan trong nước và dung môi hữu cơ, tan trong nước Svayde. Xenlulozo là thành phần chính trong bông nõn (98%)

- Tính chất hóa học:

+ Phản ứng thủy phân: (C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O $\large \xrightarrow[]{H^{+}, t^{o}}$ nC₆H₁₂O₆ (glu)

+ Phản ứng với axit nitric:

[C₆H₇O₂(OH)₃]_n + 3nHNO₃ (đặc) $\large \xrightarrow[]{H_{2}SO_{4d}, t^{o}}$ [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]_n + 3nH₂O

- Ứng dụng: làm thuốc súng không khói

1.5 Amin

a. Khái niệm: Amin được tạo ra khi thay thế các nguyên tử hidro (một hoặc nhiều) trong phân tử NH3 bằng một hay nhiều gốc hiđrocacbon.

Ví dụ: CH₃CH₂CH₂NH₂ (Propylamin), C₆H₅NH₂ ( Phenylamin), C₆H₅NHCH₃(Metylphenylamin)

b. Công thức tổng quát:

- Amin đơn chức: CxHyN

- Amin đơn chức no: C_nH_2n+1NH₂ hay C_nH_2n+3N

- Amin đa chức no: C_nH_2n+2-z(NH₂)_zhay C_nH_2n+2+zN_z

c. Đồng phân

- Đồng phân về mạch cacbon

- Đồng phân vị trí nhóm chức

- Đồng phân về bậc của amin

VD: Đồng phân của CH₅N

d. Danh pháp

- Tên gốc chức: Sử dụng tên gốc hidrocacbon + amin

- Tên thay thế: Sử dụng tên hidrocacbon + vị trí + amin

e. Tính chất vật lý

- Amin tồn tại ở cả ba thể rắn, lỏng và khí. Amin cấp bậc thấp ở thể khí có mùi khai, dễ tan trong nước và rất độc, cấp bậc cao hơn ở thể lỏng và rắn có vị ngọt và không màu.

- Phân tử khối amin càng tăng thì nhiệt độ sôi tăng dần và độ tan trong nước giảm dần

f. Tính chất hóa học

- Tính base: Amin mạch hở tan nhiều trong nước và làm đổi màu quỳ tím sang xanh hoặc làm hồng phenolphtalein. Anilin và amin thơm khác không làm đổi màu quỳ tím.

- Tác dụng với axit: CH₃NH₂ + H₂SO₄ $\rightarrow$ CH₃NH₃HSO₄

- Phản ứng thế: Anilin cho vào dung dịch nước brom sẽ tạo kết tủa màu trắng.

Đăng ký ngay để được các thầy cô ôn tập kiến thức xây dựng lộ trình ôn thi THPT sớm đạt 9+ phù hợp nhất với bản thân

2. Các dạng bài tập cần lưu ý ôn thi giữa kì 1 môn Hóa 12

2.1 Bài tập về este

a. Các dạng bài về este

- Xác định khối lượng este tham gia phản ứng xà phòng hóa

- Xác định công thức phân tử hoặc công thức cấu tạo của este

- Tính hiệu suất phản ứng este hóa

- Phản ứng đốt cháy este

b. Bài tập luyện tập

Bài 1: Đốt cháy hoàn toàn 4,2g este X thu được 6,16g CO₂ và 2,52g H₂O. Hãy tìm CTCT của X?

Lời giải: Ta có n_H2O = 0,14 mol ; n_CO2 = 0,14 mol

n_H2O = n_CO2 => este X no đơn chức có CTCT: C_nH_2nO₂

=> nC_nH_2nO₂ $\large \rightarrow$ n_CO2

$\large n_{x}=\frac{n_{CO2}}{n}=\frac{0,14}{n} \rightarrow M_{X}= 14n+32=\frac{4,2.n}{0,14}$

=> n = 2 => C₂H₄O₂ => CTCT của X là HCOOCH₃

Bài 2: Một este có CTPT là C₄H₆O₂, khi thủy phân este đó trong môi trường axit ta thu được axetandehit. Hãy tìm CTCT thu gọn của este đó?

Lời giải:

RCOOR' $\large \overset{H^{+}}{\rightleftharpoons}$ RCOOH + CH₃CHO

=> Este có dạng RCOOCH=CH₂ mà có CTPT là C₄H₆O₂ => CH₃COOCH=CH₂

2.2 Bài tập về lipit

a. Các dạng bài về lipit

- Xác định khối lượng chất béo tham gia phản ứng xà phòng hóa

- Phản ứng đốt cháy chất béo

- Chất béo không no tác dụng với H₂/ Br₂

b. Bài tập luyện tập

Bài 1: Để thủy phân chất béo glixerol trisearat cần dung 1,2kg NaOH. Nếu hiệu suất của phản ứng là 80% thì khối lượng glixerol thu được là bao nhiêu?

Lời giải: Ta có phương trình phản ứng:

(C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅ + 3NaOH $\large \rightarrow$ 3C₁₇H₃₅COONa + C₃H₅(OH)₃ (1)

Ta có n_NaOH = 1,2 : 40 = 0,03 mol

Từ (1) => nC₃H₅(OH)₃ = 1/3 nNaOH = 0,01 mol

=> m_C3H5(OH)3 = 0,01 x 92 = 0,92 kg

Vì hiệu suất phản ứng là 80% nên khối lượng glixerol thực tế là : 0,92 x 80% = 0,736 kg

Bài 2: Để sản xuất được 1 tấn xà phòng chứa 72% khối lượng natri stearate cần bao nhiêu kg chất béo chứa 89% khối lượng tristeatrin ( 11% tạp chất xơ bị loại bỏ trong quá trình nẫu xà phòng) ?

Lời giải: Ta có phương trình phản ứng:

(C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅ + 3NaOH $\large \rightarrow$ 3C₁₇H₃₅COONa + C₃H₅(OH)₃

$\large \Rightarrow x=\frac{890.720}{912}=702,63 kg$

2.3 Bài tập về Glucozo

a. Các dạng bài về Glucozo

- Xác định khối lượng glucozo tham gia phản ứng

b. Bài tập luyện tập

Bài 1: Hãy tính khối lượng ancol etylic thu được khi lên men 360g glucozo. Biết hiệu suất phản ứng là 100%.

Lời giải: Phương trình phản ứng:

C₆H₁₂O₆ $\large \rightarrow$ 2C₂H₅OH + 2CO₂

n_C2H5OH = 2n_C6H12O6 = 2.(360:180) = 4 mol

=> m_C2H5OH = 4.46 = 184g

Bài 2: Cho x gam glucozo lên men thành ancok etylic. Khí sinh ra được cho vào nước vôi trong ta thu được 120g kết tủa. Nếu hiệu suất phản ứng là 60% thì giá trị của x là bao nhiêu?

Lời giải:

n_CO₂ = n_CaCO3 = 1,2 mol

=> n_glucozo = 0,5.n_CO₂ = 0,6 mol

=> Khối lượng glucozo thực tế: 0,6.180.60% = 180g

2.4 Bài tập về Saccarozo, tinh bột và xenlulozo

a. Các dạng bài về Saccarozo, tinh bột và xenlulozo

- Viết phương trình phản ứng về tính chất của Saccarozo, tinh bột và xenlulozo

b. Bài tập luyện tập

Bài 1: Người ta dùng 16,2 tấn xenlulozo sản xuất được 26,73 tấn xenlulozơ trinitrat. Hỏi hiệu suất phản ứng là bao nhiêu?

Lời giải: [C₆H₇O₂(OH)₃]_n $\large \rightarrow$ [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]_n

162n $\large \rightarrow$ 297n (tấn)

16,2 $\large \rightarrow$ 26,2.297n:162n = 29,7

%H = 26,73:29,7.100% = 90%

Vậy hiệu suất phản ứng là 90%

Bài 2: Viết phương trình thủy phân xenlulozo, tinh bột, Saccarozo, phương trình đun nóng xenlulozo với hỗn hợp HNO₃/ H₂SO₄

Lời giải:

- Thủy phân xenlulozo: (C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O $\large \xrightarrow[]{H^{+}, t^{o}}$ nC₆H₁₂O₆

- Thủy phân tinh bột: (C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O $\large \xrightarrow[]{H^{+}, t^{o}}$ nC₆H₁₂O₆

- Thủy phân Saccarozo: C₁₂H₂₂O₁₁ + H₂O $\large \xrightarrow[]{H^{+}, t^{o}}$ C₆H₁₂O₆(glu) + C₆H₁₂O₆(fruc)

- Đun nóng xenlulozo với hỗn hợp HNO3/ H2SO4:

[C₆H₇O₂(OH)₃]_n + 3nHNO₃ (đặc) $\large \xrightarrow[]{H_{2}SO_{4d}, t^{o}}$ [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]_n + 3nH₂O

2.5 Bài tập về Amin

a. Các dạng bài về Amin

- Xác định khối lượng amin tham gia phản ứng

- Xác định CTCT của amin

- Phản ứng đốt cháy amin

b. Bài tập luyện tập

Bài 1: Cho 0,1 mol etylamin tác dụng hết với dung dịch HNO₂ dư thu được V lít khí N₂. Hãy tìm giá trị của V?

Lời giải: C₂H₅NH₂ +HNO₂ $\large \rightarrow$ C₂H₅OH + H₂O

0,1 mol $\large \rightarrow$ 0,1 mol

=> V = 0,1.22,4 = 2,24 lít

Bài 2: Dùng 21,9g amin đơn chức X phản ứng hoàn toàn với dung dịch FeCl₃ (dư) ta thu được 10,7g kết tủa. Tìm số đồng phân bậc 1 của X?

Lời giải: Phương trình phản ứng:

3RNH₂ + Fe³⁺ + H₂O $\large \rightarrow$ 3[RNH₃]⁺ + Fe(OH)₃ (1)

Ta có: $\large n_{Fe(OH)_{3}}=\frac{m}{M}=\frac{10,7}{107}=0,1 mol$

Thep phương trình: n_amin = 3n_Fe(OH)3 = 3.0,1 = 0,3 mol

=> Khối lượng mol của amoin là 21,9 : 0,3 = 73 g/mol

=> X là C₄H₉NH₂ => Số đồng phân cấu tạo bậc 1 của X là:

CH₃-CH₂-CH₂-NH₂

CH₃-CH₂-CH(NH₂)-CH₃

CH₃-CH(CH₃)-CH₂-NH₂

CH₃-C(CH₃)NH₂-CH₃

PAS VUIHOC – GIẢI PHÁP ÔN LUYỆN CÁ NHÂN HÓA

Khóa học online ĐẦU TIÊN VÀ DUY NHẤT:

⭐ Xây dựng lộ trình học từ mất gốc đến 27+

⭐ Chọn thầy cô, lớp, môn học theo sở thích

⭐ Tương tác trực tiếp hai chiều cùng thầy cô

⭐ Học đi học lại đến khi nào hiểu bài thì thôi

⭐ Rèn tips tricks giúp tăng tốc thời gian làm đề

⭐ Tặng full bộ tài liệu độc quyền trong quá trình học tập

Đăng ký học thử miễn phí ngay!!

Trên đây là toàn bộ kiến thức cần ghi nhớ trong quá trình ôn thi giữa kì 1 môn Hóa 12 mà VUIHOC đã tổng hợp lại cho các em. Bên cạnh đó, vuihoc cũng đã liệt kê những dạng bài thường gặp trong đề thi để các em có định hướng ôn tập tốt hơn. Chúc các em hoàn thành tốt bài thi giữa kì môn hóa cũng như những môn học khác nhé. Đừng quên truy cập vuihoc.vn để cập nhật thật nhiều bài học hữu ích nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: