Sinh 12: Giải Bài Tập SGK Sinh Học Lớp 12 Cực Chi Tiết, Ngắn Gọn

Tác giả Cô Hiền Trần 15:06 30/11/2023 22,994 Tag Lớp 12

Chương trình sinh học 12 tương đối khó, để giải quyết nhanh các bài tập trắc nghiệm học sinh cần phải nắm chắc lý thuyết cũng như luyện tập chăm chỉ. Theo dõi ngay bài viết dưới đây để ôn sinh 12 với các dạng bài thường gặp trong kỳ thi THPT Quốc Gia sắp tới nhé!

Sinh 12: Giải Bài Tập SGK Sinh Học Lớp 12 Cực Chi Tiết, Ngắn Gọn

Mục lục bài viết

Mục lục bài viết x

Tổng hợp kiến thức Sinh 12

PHẦN 5: DI TRUYỀN HỌC

Chương 1: Cơ chế di truyền và biến dị

Bài 1: Gen, mã di truyền và quá trình nhân đôi ADN

Bài 2: Phiên mã và dịch mã

Bài 3: Điều hòa hoạt động gen

Bài 4: Đột biến gen

Bài 5: Nhiễm sắc thể và đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

Bài 6: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể

Bài 7: Thực hành: Quan sát các dạng đột biến số lượng nhiễm sắc thể trên tiêu bản cố định và trên tiêu bản tạm thời

Chương 2: Tính quy luật của hiện tượng di truyền

Bài 8: Quy luật Menđen: Quy luật phân li

Bài 9: Quy luật Menđen: Quy luật phân li độc lập

Bài 10: Tương tác gen và tác động đa hiệu của gen

Bài 11: Liên kết gen và hoán vị gen

Bài 12: Di truyền liên kết với giới tính và di truyền ngoài nhân

Bài 13: Ảnh hưởng của môi trường lên sự biểu hiện của gen

Bài 14: Thực hành: Lai giống

Bài 15: Bài tập chương 1 và chương 2

Bài 23: Ôn tập phần di truyền học

PHẦN 6: TIẾN HÓA

Chương 1: Bằng chứng và cơ chế tiến hóa

Bài 24: Các bằng chứng tiến hóa

Bài 25: Học thuyết Lamac và học thuyết Đacuyn

Bài 26: Học thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại

Bài 27: Quá trình hình thành quần thể thích nghi

Bài 28: Loài

Bài 29 : Quá trình hình thành loài

Bài 30: Quá trình hình thành loài (tiếp theo)

Bài 31: Tiến hóa lớn

Chương 2: Sự phát sinh và phát triển của sự sống trên trái đất

Bài 32: Nguồn gốc sự sống

Bài 33: Sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất

Bài 34: Sự phát sinh loài người

PHẦN 7: SINH THÁI HỌC

Chương 1: Cá thể và quần thể sinh vật

Bài 35: Môi trường sống và các nhân tố sinh thái

Bài 36: Quần thể sinh vật và mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể

Bài 37: Các đặc trưng cơ bản của quần thể sinh vật

Bài 38: Các đặc trưng cơ bản của quần thể sinh vật (tiếp theo)

Bài 39: Biến động số lượng cá thể của quần thể sinh vật

Chương 2: Quần xã sinh vật

Bài 40: Quần xã sinh vật và một số đặc trưng cơ bản của quần xã

Bài 41: Diễn thế sinh thái

Chương 3: Hệ sinh thái sinh quyển và bảo vệ môi trường

Bài 42: Hệ sinh thái

Bài 43: Trao đổi vật chất trong hệ sinh thái

Bài 44: Chu trình sinh địa hóa và sinh quyển

Bài 45: Dòng năng lượng trong hệ sinh thái và hiệu suất sinh thái

Bài 46: Thực hành: Quản lý và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên

Bài 47: Ôn tập phần tiến hóa và sinh thái học

Các dạng bài trong chương trình Sinh học 12

Dạng 1: Bài tập trắc nghiệm về mã di truyền

Bài 1: Xác định số loại bộ ba mã hóa, không mã hóa axit amin

Phương pháp: Sử dụng công thức toán tổ hợp.

Ví dụ 1: Từ 4 loại ribonucleotit A, U, G, X có thể tạo ra tối đa bao nhiêu bộ ba mã hóa axit amin.

A. 64

B. 61

C. 16

D. 54

→ Đáp án B đúng vì:

Tất cả các riboNu đều có thể đứng được ở mọi vị trí trong bộ ba. Ta có: 4. 4. 4 = 4^3 = 64 bộ ba.
Tuy nhiên 3 bộ ba 5’UAG3’, 5’UGA3’, 5’UAA3’ chỉ mang tín hiệu kết thúc dịch mã mà không mã hóa cho axit amin.
Vậy số bộ ba mã hóa axit amin là: 64 - 3 = 61 bộ ba.

Ví dụ 2: Giả sử 1 gen có mạch gốc được cấu tạo từ 3 loại Nu: A, T, X. mARN của gen này có thể có tối đa bao nhiêu bộ ba mã hóa axit amin?

A. 6

B. 24

C. 9

D. 27

→ Đáp án đúng là B vì:

Mạch gốc của gen cấu tạo từ 3 loại Nu: A, T, X, theo nguyên tắc bổ sung sẽ phiên mã ra mạch mARN gồm 3 loại Nu: U, A, G.
Từ 3 loại Nu này tạo ra 3. 3. 3 = 3^3 = 27 bộ ba.
Trừ đi 3 bộ ba 5’UAG3’, 5’UGA3’, 5’UAA3’ quy định tín hiệu kết thúc, không mã hóa axit amin, ta được số bộ ba mã hóa axit amin là 27 - 3 = 24.

Bài 2: Xác định tỉ lệ các loại mã bộ ba

Phương pháp: Tương tự Bài toán 1, sử dụng thêm công thức tổ hợp xác suất.

Ví dụ 1: Người ta tổng hợp một mARN nhân tạo từ một hỗn hợp ribonucleotid có tỉ lệ A:U:G:X = 4:3:2:1. Nếu sự kết hợp trong quá trình tổng hợp là ngẫu nhiên thì tỉ lệ mã bộ ba có chứa Nu loại A là:

A. 72.6%

B. 65.8%

C. 52.6%

D. 78.4%

→ Đáp án đúng là D vì:

Tỉ lệ 3 loại Nu U, G, X là: 3/10 + 2/10 + 1/10 = 6/10.
Tỉ lệ mã bộ ba không chứa Nu loại A là: (6/10)^3 = 27/125.
Tỉ lệ mã bộ ba có chứa Nu loại A là: 1 - 27/125 = 98/125 = 78.4%.

Ví dụ 2: Người ta tiến hành tổng hợp ARN nhân tạo với 3 nguyên liệu gồm 3 loại Nuclêôtit A, U, X với tỉ lệ 2: 3: 5. Tỉ lệ xuất hiện bộ ba có chứa 2 Nucleotit loại A là:

A. 0.036

B. 0.096

C. 0.06

D. 0.08

→ Đáp án đúng là B vì:

Tỉ lệ Nu loại A là 2/10 = 0.2.
Tỉ lệ Nu loại U, X là 8/10 = 0.8.
Bộ ba có 2 Nu loại A có 3C2 cách sắp xếp.
Tỉ lệ bộ ba chứa 2 Nu loại A là: 3C2. 0.2^2. 0.8 = 0.096.

Ví dụ 3: Một ống nghiệm chứa các loại ribonucleotit theo tỉ lệ tương ứng A: U: G: X = 1: 2: 1: 2. Từ 4 loại Nu này người ta tổng hợp được 1 ARN nhân tạo có 2700 bộ ba thì theo lý thuyết sẽ có bao nhiêu bộ ba có A, U, X?

A. 100

B. 150

C. 75

D. 300

→ Đáp án đúng là 300 vì:

Tỷ lệ số bộ ba chứa A, U, X là: 1/6. 2/6. 2/6. 3! = 1/9
Số bộ ba chứa A, U, X theo lý thuyết là: 2700. 1/9 = 300

>> Xem thêm:

Đăng ký ngay để được các thầy cô ôn tập kiến thức và xây dựng lộ trình ôn thi tốt nghiệp THPT môn Sinh đạt 9+ ngay từ bây giờ

Dạng 2: Xác định thành phần trên ADN

Gọi N là số Nucleotit của 1 gen/ADN, ta có:

STT	Đối tượng	Công thức
1.	Chiều dài của gen (L)	L = N/2 x 3.4 (Å) Chú ý: 1m = mm = µm = Å
2.	Chu kì xoắn của gen (C)	C = N/(2.10) = L/34
3.	Khối lượng gen (M)	M = N x 300 đvC
4.	Tổng số Nu	N = A + T + G + X = 2A + 2G → A + G = N/2
5.	Số Nu từng loại (giả sử số Nu loại A) khi biết tổng số Nu và 1 loại Nu bất kì (giả sử Nu loại G)	A = (N - G.2)/2 hoặc = N/2 - G
6.	Số liên kết hidro của ADN, gen (H)	H = 2A + 3G = 2T + 3X
7.	Số liên kết hóa trị - Giữa các Nu trong gen: - Trong toàn bộ ADN:	(N/2 – 1). 2 = N – 2 N + N – 2 = 2N – 2
8.	Gọi A1, T1, G1, X1 là các Nu trên mạch 1. Gọi A2, T2, G2, X2 là các Nu trên mạch 2. - Về mặt số lượng: - Về mặt tỉ lệ:	Theo NTBS: A1 = T2; T1 = A2; G1 = X2; X1 = G2. A = T = A1 + A2 = T1 + T2 = A1 + T1 = A2 + T2. G = X = G1 + G2 = X1 + X2 = G1 + X1 = G2 + X2 Trên mạch 1: %A1 + %T1 + %G1 + %X1 = 100% Trên mạch 2: %A2 + %T2 + %G2 + %X2 = 100% Trên cả phân tử ADN: %A + %T + %G + %X = 100% → %A = %T = 1/2. (%A1 + %A2) = 1/2. (%T1 + %T2) → %G = %X = 1/2. (%G1 + %G2) = (%X1 + %X2)
9.	Gọi k là số lần nhân đôi của 1 gen Số phân tử ADN (gen) con được tạo ra sau k lần nhân đôi:	2^k
10.	Số phân tử ADN con tạo ra có mạch hoàn toàn mới sau k lần nhân đôi:	2^k - 2
11.	Số Nu tự do môi trường cung cấp sau k lần nhân đôi:	Nmt = Ngen. (2^k – 1) Amt = Tmt = Agen. (2^k – 1) = Tgen. (2^k – 1) Gmt = Xmt = Ggen. (2^k – 1) = Xgen. (2^k – 1)
12.	Tổng số liên kết hidro được hình thành sau k lần nhân đôi	(2^k -1) x H
13.	Số liên kết hóa trị được hình thành khi gen nhân đôi k lần	(2^k - 1).(N - 2)
14.	Gọi n là số lần phiên mã của gen -> số phân tử mARN tạo thành	n
15.	Số bộ ba mã sao	N/(2.3) = rN/3
16.	Số axit amin môi trường cung cấp cho 1 phân tử protein	N/(2.3) - 1 ( do bộ ba kết thúc không mã hóa axit amin nào)
17.	Số axit amin của 1 phân tử protein hoàn chỉnh	N/(2.3) - 2 (do bộ ba kết thúc không mã hóa axit amin nào; và bộ ba mở đầu methionine/ foocmin methionin bị cắt khỏi chuỗi polipeptit sau khi dịch mã)
18.	Số liên kết peptit	Số axit amin -1

Ví dụ 1: Một gen có số Nu loại A = 900 chiếm 30% tổng số Nu của gen.

a) Số chu kì xoắn của gen?

A. 100

B. 150

C. 250

D. 350

→ Đáp án đúng là B vì:

Tổng số Nu của gen là: 900/30% = 3000 (Nu)
Số chu kì xoắn của gen là: 3000/(2.10) = 150

b) Chiều dài của gen?

A. 4800 Å

B. 5100 Å

C. 3900 Å

D. 6120 Å

→ Đáp án đúng là B vì: Chiều dài của gen là: L = N/2 x 3.4 = 3000/2 x 3.4 = 5100 Å

c) Số Nu từng loại của gen?

A. A = T = 900, G= X = 600

B. A = T = 600, G = X = 900

C. A = T = 500, G = X = 1000

D. A = T = 1000, G = X = 500

→ Đáp án đúng là A vì:

Số Nu loại T = A = 900
Số Nu loại G = X = (N - A.2)/2 = (3000 - 900.2)/2 = 600

d) Gen nói trên nhân đôi 3 lần, số Nu mỗi loại cần môi trường cung cấp là?

A. T = A = 7200, G = X = 4800

B. T = A = 4800, G = X = 7200

C. T = A = 6300, G = X = 4200

D. T = A = 4200, G = X = 6300

→ Đáp án đúng là C vì:

Số Nu loại A và T môi trường cung cấp: 900. (2^3 - 1) = 6300
Số Nu loại G và X môi trường cung cấp: 600. (2^3 - 1) = 4200

Ví dụ 2: Có 5 gen cấu trúc giống nhau phiên mã một số lần bằng nhau cần môi trường nội bào cung cấp 45000 Nucleotit. Tính số lần phiên mã của mỗi gen biết mỗi gen có 150 chu kì xoắn.

A. 6 lần

B. 3 lần

C. 2 lần

D. 9 lần

→ Đáp án đúng là A vì:

1 gen phiên mã cần cung cấp số Nu là: 45000/5 = 9000.
Tổng số Nu mỗi gen là: 150. 20 = 3000.
Số Nu của 1 mARN là: 3000/2 = 1500.
Số lần phiên mã của mỗi gen là 9000/1500 = 6 lần.

>> Xem thêm:

Dạng 3: Bài tập liên kết gen và hoán vị gen

Bài 1: Liên kết gen

Nếu n cặp gen cùng nằm trên 1 cặp NST tương đồng và không xảy ra hoán vị thì số loại giao tử có thể tạo ra là 2.
Gen liên kết với NST có thể nằm trên X, trên Y hoặc trên cả X cả Y. Các gen này di truyền liên kết với giới tính và có tỉ lệ kiểu hình không đều ở 2 giới.
Số nhóm gen liên kết = bộ NST đơn bội (n) của loài.

Ví dụ: Kết quả phép lai nào dưới đây có thể kết luận chắc chắn gen quy định tính trạng nằm trên NST giới tính X không có alen tương đồng trên Y.

A. F1: 100% tính trạng trội ở cả con đực và cái.

B. F1: Tính trạng lặn có mặt ở cả con đực và con cái với tỉ lệ như nhau.

C. F1: 3 trội: 1 lặn ở cả con đực và cái.

D. F1: Tính trạng lặn chỉ có ở con đực.

→ Đáp án đúng là D vì chỉ trường hợp tỉ lệ kiểu hình khác nhau ở đực và cái (con đực biểu hiện tính trạng lặn, con cái không biểu hiện) mới có thể kết luận chắc chắn gen quy định liên kết với NST giới tính X.

Bài 2: Hoán vị gen

- Trong cặp NST tương đồng có thể xảy ra hiện tượng hoán vị giữa các gen liên kết.

- Hoán vị gen tạo ra nhiều loại giao tử với tỉ lệ khác nhau, tạo đa dạng di truyền.

- Tần số hoán vị phụ thuộc vào khoảng cách giữa các gen và cao nhất là 50% (tương ứng với khoảng cách 50cM)

- Gọi f là tần số hoán vị (0%<f<50%). Ta có:

Tỉ lệ giao tử hoán vị: f/2
Tỉ lệ giao tử liên kết: (1-f)/2

- Hoán vị gen có thể chỉ xảy ra ở bố hoặc mẹ, hoặc xảy ra ở cả bố và mẹ.

>> Xem thêm: Liên kết gen và hoán vị gen: Lý thuyết và bài tập trắc nghiệm

Ví dụ 1: Xét cá thể có kiểu gen: Ab/aB Dd. Khi giảm phân hình thành giao tử xảy ra hoán vị gen với tần số 30%. Theo lý thuyết, tỷ lệ các loại giao tử ABD và aBd được tạo ra lần lượt là:

A. 6,25% và 37,5%.

B. 15% và 35%.

C. 12,5% và 25%.

D. 7,5% và 17,5%.

→ Đáp án D đúng vì:

Tần số hoán vị f= 30% → tỉ lệ giao tử hoán vị = 0.15, giao tử liên kết = 0.35

ABD = AB x D = 0.15 x 0.5 = 0.075 = 7.5%
aBd = aB x d = 0.35 x 0.5 = 0.175 = 17.5%

Ví dụ 2: Ở một loài thực vật, gen A quy định thân cao trội hoàn toàn so với gen a quy định thân thấp, gen B quy định quả tròn trội hoàn toàn so với gen b quy định quả dài. Các cặp gen này nằm trên cùng một cặp nhiễm sắc thể. Cây dị hợp tử về 2 cặp gen giao phấn với cây thân thấp, quả tròn thu được đời con phân li theo tỉ lệ: 310 cây thân cao, quả tròn: 190 cây thân cao, quả dài: 440 cây thân thấp, quả tròn: 60 cây thân thấp, quả dài. Cho biết không có đột biến xảy ra. Tần số hoán vị giữa hai gen nói trên là:

A. 12%.

B. 6%.

C. 24%.

D. 36%.

→ Đáp án đúng là C vì:

F1 có thân thấp, quả dài ab/ab → cả 2 cơ thể P cho giao tử ab → kiểu gen của P thân thấp, quả tròn là aB/ab
F1 ab/ab chiếm 60/(310+190+440+60) = 0.06 = 0.5 x 0.12
Ta có 0.12 < 0.5 → ab là giao tử hoán vị
Vậy tần số hoán vị f = 0.12 x 2 = 0.24 = 24%

>> Bài viết liên quan:

Lý Thuyết Sinh 12 Chương 2 Và Bài Tập Trắc Nghiệm (Có Đáp Án)

PAS VUIHOC – GIẢI PHÁP ÔN LUYỆN CÁ NHÂN HÓA

Khóa học online ĐẦU TIÊN VÀ DUY NHẤT:

⭐ Xây dựng lộ trình học từ mất gốc đến 27+

⭐ Chọn thầy cô, lớp, môn học theo sở thích

⭐ Tương tác trực tiếp hai chiều cùng thầy cô

⭐ Học đi học lại đến khi nào hiểu bài thì thôi

⭐ Rèn tips tricks giúp tăng tốc thời gian làm đề

⭐ Tặng full bộ tài liệu độc quyền trong quá trình học tập

Đăng ký học thử miễn phí ngay!!

Dạng 4: Tính số giao tử

Các trường hợp xảy ra	Các trường hợp xảy ra	Đối với n cặp nhiễm sắc thể
Không xảy ra trao đổi chéo	Tối đa 2 loại giao tử	Tối đa 2^n loại giao tử
Trao đổi chéo đơn tại một điểm	Cho tối đa 4 loại giao tử	Cho tối đa: 4^n giao tử
Trao đổi chéo đơn tại 2 điểm	Cho tối đa 4 loại giao tử	Cho tối đa: 4^n giao tử
Đồng thời xảy ra cả trao đổi chéo đơn và trao đổi chéo kép	Tối đa 8 loại giao tử	Tối đa 8^n loại giao tử
Chỉ xảy ra trao đổi chéo kép	Tối đa 4 loại giao tử	Tối đa 4^n loại giao tử

Ví dụ 1: Ở một loài thực vật 2n = 20 nhiễm sắc thể, trong quá trình giảm phân có 6 cặp nhiễm sắc thể tương đồng, mỗi cặp xảy ra trao đổi chéo một chỗ thì số loại giao tử được tạo ra là:

A. 210 loại. B. 216 loại. C. 213 loại. D. 214 loại.

→ Đáp án đúng là B vì:

6 cặp xảy ra trao đổi chéo đơn tại một điểm, cho tối đa 4^6 loại giao tử.
Còn lại 4 cặp không xảy ra trao đổi chéo, cho tối đa 2^4.
Số loại giao tử được tạo ra là: 2^4.4^6 = 216.

Những câu hỏi thường gặp

Làm thế nào để học Sinh 12 hiệu quả?

Để học Sinh 12 hiệu quả, các em cần nắm chắc được kiến thức cơ bản trong SGK, nhớ và hiểu được lý thuyết một cách ngắn gọn và chính xác. Bên cạnh đó cũng không quên thường xuyên làm bài tập trắc nghiệm giúp củng cố kiến thức.

Tự học Sinh 12 có khó không?

Nếu các em có phương pháp học phù hợp, lộ trình hợp lý, kế hoạch học tập nghiêm túc thì Sinh 12 không còn là nỗi lo lắng.

Đăng ký ngay để nhận trọn bộ kiến thức Sinh ôn thi THPT Quốc gia ngay!!!

Trên đây là toàn bộ những thông tin cần thiết liên quan đến các dạng bài tập sinh 12 trắc nghiệm và phương pháp làm từng dạng. Đây là một phần rất quan trọng trong chương trình sinh 12 và đòi hỏi các em phải nắm thật chắc, chúc các em ôn tập tốt. Ngoài ra, em có thể truy cập ngay Vuihoc.vn để đăng ký tài khoản hoặc liên hệ trung tâm hỗ trợ để nhận thêm nhiều bài học hay và chuẩn bị được kiến thức tốt nhất cho kỳ thi THPT quốc gia sắp tới nhé!