Soạn bài Gió thanh lay động cành cô trúc sách cánh diều 10

1. Soạn bài Gió thanh lay động cành cô trúc sách cánh diều 10: Chuẩn bị

- Tác phẩm “Gió thanh lay động cành cô trúc” được sáng tác bởi tác giả Chu Văn Sơn. 

- Không chỉ là tác phẩm văn học mà đây còn là bài nghị luận về tác phẩm thơ “Thu vịnh” của nhà thơ Nguyễn Khuyến.

2. Soạn bài Gió thanh lay động cành cô trúc sách cánh diều 10: Đọc hiểu 

2.1  Ở phần 1, tác giả nhắc đến chùm thơ nào?

Ở phần 1, tác giả đã nhắc đến chùm thơ thu

2.2 Trong phần 2, tác giả đã nêu và muốn chứng minh với người đọc điều gì?

Trong phần 2, tác giả đã giải thích cách mà nhà thơ Nguyễn Khuyến sử dụng từ ngữ. Qua đó tác giả muốn chứng minh cho người đọc sự tài hoa trong từng câu thơ của nhà thơ Nguyễn Khuyến.

>> Xem thêm: Soạn văn 10 Cánh diều 

2.3 Xác định những câu văn, cụm từ cho biết thái độ và cảm xúc của người viết trong phần 3

Những câu văn, cụm từ cho biết thái độ và cảm xúc của người viết trong phần 3 là:

• Với hai sắc độ ấy, bức tranh thu của Nguyễn Khuyến đã lan tỏa một gam xanh vừa thanh đạm vừa sâu lắng, điều mà Xuân Diệu gọi là "những điệu xanh".

• Và vầng trăng tri kỉ chỉ thoải mái đi về cùng với thi nhân qua cái khung trời thông thoáng trữ tình ấy?

2.4 Hãy chỉ ra những từ ngữ có tính gợi hình, gợi cảm trong phần 4.

Những từ ngữ có tính gợi hình, gợi cảm trong phần 4 là: tiếng chim di trú rớt xuống từ không trung, tiếng cá quẫy vọng, một thoáng hồ nghi, một giây thoảng thốt, tiếng ngỗng rớt xuống từ thinh không, những thi vị hư huyền,...

2.5 Những từ ngữ nào có tác dụng kết nối ý của phần 5 với các phần trước đó?

Những từ ngữ có tác dụng kết nối ý của phần 5 với các phần trước đó là những từ: cuối cùng, Thu Vịnh đã kết thúc,... 

Đăng ký ngay để được các thầy cô ôn tập kiến thức và xây dựng lộ trình ôn thi THPT Quốc gia sớm và phù hợp nhất với bản thân

3. Soạn bài Gió thanh lay động cành cô trúc sách cánh diều 10: Trả lời câu hỏi cuối bài 

3.1 Câu 1 trang 100 SGK Văn 10/2 Cánh diều

Em hiểu như thế nào về nhan đề Gió thanh lay động cành cô trúc? 

Nhan đề “Gió thanh lay động cành cô trúc” theo em hiểu là hình ảnh bóng dáng của cành cây cô trúc - là hình ảnh tượng trưng cho sự thanh cao, dữ mình nhưng đầy mỏng manh khi chỉ cần một ngọn gió nhỏ cũng có thể khiến chúng lay động. Bóng cây trúc này ẩn trong các tác phẩm thơ cơ cả nhà thơ Nguyễn Khuyến.

3.2 Câu 2 trang 100 SGK Văn 10/2 Cánh diều

Hãy chỉ ra các luận điểm của văn bản Gió thanh lay động cành cô trúc và trình tự sắp xếp các luận điểm đó.

- Có thể chia văn bản “Gió thanh lay động cành cô trúc” thành 5 luận điểm lớn, đó là:

• Luận điểm 1: Qua bài thơ Thu Vịnh của nhà thơ Nguyễn Khuyến đã giới thiệu được cái thần của mùa thu trong các tác phẩm thi ca.

• Luận điểm 2 - 2 câu đề đầu tiên: Thần thái của bầu trời thu.

• Luận điểm 3 - 2 câu thực: Từ trên bầu trời, bức tranh thu dần dần hạ độ cao xuống.

• Luận điểm 4 - 2 câu luận: Không gian cao rộng của trời thu.

• Luận điểm 5 - 2 câu kết: Tâm tình của nhà thơ Nguyễn Khuyến.

=> Các luận điểm đó được sắp xếp theo trình tự từ khái quát nói lên mục đích của tác phẩm đến những luận điểm dùng để phân tích thơ lần lượt theo các mục đề - thực - luận - kết.

3.3 Câu 3 trang 100 SGK Văn 10/2 Cánh diều

Để làm rõ đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của từng cặp câu "đề, thực, luận, kết", tác giả đã kết hợp những thao tác nghị luận nào? Hãy chỉ ra các thao tác ấy và phân tích hiệu quả phối hợp của chúng trong một đoạn cụ thể.

Để làm rõ đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của từng cặp câu “đề, thực, luận, kết” tác giả đã kết hợp các thao tác nghị luận khác nhau là thao tác chứng minh, thao tác phân tích và thao tác bình luận.

• Thao tác chứng minh trong câu thơ “Trời thu xanh ngắt mấy tầng cao” gợi lên được sự thoáng đãng, khoáng đạt của trời thu xanh ngắt.

• Thao tác phân tích trong các chữ “xanh ngắt”, “mấy tầng cao” hay ở động từ “cần, tính từ”

Đăng ký ngay với VUIHOC để sở hữu cuốn sổ tay Ngữ Văn tổng hợp kiến thức và các tips học văn cực kỳ thú vị!

3.4 Câu 4 trang 100 SGK Văn 10/2 Cánh diều

Ở đoạn văn cuối ("Tất cả những điều ấy [..] đến thế kỉ nào?"), tác giả chủ yếu sử dụng kiểu câu nào? Theo em, kiểu câu ấy có tác dụng gì trong việc thể hiện thông điệp, giọng điệu, sắc thái cảm xúc của người viết?

• Ở đoạn văn cuối “Tất cả những điều ấy…đến thế kỉ nào?” tác giả chủ yếu sử dụng kiểu câu hỏi tu từ - câu nghi vấn.

• Theo em, tác dụng chủ yếu của câu hỏi tu từ đó là để:

• Lưu lại dư âm cho người đọc khi tạo ra một kết thúc mở

• Tuy là câu hỏi nhưng lại như một lời ngầm khẳng định lại thông điệp của tác giả cũng như cảm xúc của người viết.

3.5 Câu 5 trang 100 SGK Văn 10/2 Cánh diều

Đoạn văn sau cho thấy tác giả đã huy động những kiến thức nào vào việc đọc hiểu văn bản

• Qua đoạn văn, ta có thể thấy tác giả đã huy động rất nhiều kiến thức của lĩnh vực điện ảnh qua việc sử dụng những thuật ngữ trong ngành như “nền xanh”, “tầm nhìn dịch chuyển từ xa đến gần”, “hậu cảnh”, “tầm mắt”,...

3.6 Câu 6 trang 100 SGK Văn 10/2 Cánh diều

Liên hệ với bài Thu điếu đã học ở Bài 2, em hãy đề xuất một luận điểm (1 hoặc 2 câu) nêu rõ được tâm hồn và tài nghệ của Nguyễn Khuyến qua chùm thơ thu

Chỉ qua tác phẩm thơ “Thu điếu” điều đầu tiên em có thể cảm nhận được về tác giả Nguyễn Khuyến chính là tâm hồn nhạy cảm tinh tế với vạn vật cùng với tình yêu thiên nhiên đất nước. Những nét đẹp đó cộng hưởng với tài năng văn học xuất chúng của mình mà ông đã dễ dàng tái hiện được khung cảnh thanh bình của bầu trời thu mà ông chính là nhân vật chính đang thảnh thơi ngồi câu cá. Chỉ qua vài chi tiết của bức tranh bầu trời thu cao rộng cùng mà ta có thể cảm nhận được sự hòa quyện không thể tách rời của tác giả Nguyễn Khuyến với thiên nhiên.

Soạn bài Gió thanh lay động cành cô trúc sách cánh diều 10 mà Vuihoc đã mang đến bên trên hy vọng đã giúp các em hiểu thêm về tác phẩm cũng như liên hệ đến tác phẩm Thu Vịnh của nhà thơ Nguyễn Khuyến.

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Soạn bài Viết bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm thơ
• Soạn bài Khoảng trời, hố bom
• Soạn bài Bản sắc là hành trang